🌟 Skolioza – Zrozumieć Boczne Skrzywienie Kręgosłupa 🌟
Skolioza to nie tylko boczne skrzywienie kręgosłupa, ale trójpłaszczyznowa deformacja, która zmienia ustawienie kręgów w trzech płaszczyznach: czołowej (wygięcie na boki), strzałkowej (zmiana naturalnych krzywizn: kifozy i lordozy) i poprzecznej (rotacja kręgów). Dotyczy ona najczęściej dzieci i młodzieży w okresie intensywnego wzrostu, ale może pojawić się również u dorosłych.
🤔 Rodzaje Skoliozy – Wiele Przyczyn, Różne Postacie
Skoliozę można klasyfikować na wiele sposobów, najczęściej ze względu na przyczynę (etiologię) oraz wiek wystąpienia:
Ze względu na przyczynę (Etiologia):
Skolioza idiopatyczna: Najczęściej występujący typ (ok. 80-90% przypadków). Jej przyczyna pozostaje nieznana, choć sugeruje się podłoże genetyczne. Wyróżnia się ją ze względu na wiek wystąpienia:
Wczesnodziecięca (do 3. roku życia)
Dziecięca (3–10 lat)
Młodzieńcza (powyżej 10. roku życia/w okresie dojrzewania)
Skolioza wrodzona: Wynika z wad rozwojowych kręgów w życiu płodowym.
Skolioza nerwowo-mięśniowa (porażenna): Powiązana z chorobami układu nerwowego lub mięśniowego (np. mózgowe porażenie dziecięce, dystrofia mięśniowa).
Skolioza funkcjonalna (czynnościowa): Jest odwracalna, wtórna do innych problemów, np. nierówności kończyn dolnych czy nieprawidłowej postawy. Ustępuje po usunięciu przyczyny.
Skolioza zwyrodnieniowa (u dorosłych): Powstaje po zakończeniu wzrostu, często na skutek zmian zwyrodnieniowych stawów międzykręgowych.
Ze względu na stopień skrzywienia (kąt Cobba):
Stopień zaawansowania skoliozy mierzy się na zdjęciu RTG za pomocą kąta Cobba:
I stopień: Kąt Cobba 10° – 24° (lub postawa skoliotyczna <10°). Zwykle leczenie zachowawcze (ćwiczenia).
II stopień: Kąt Cobba 25° – 40°. Często wymaga leczenia gorsetowego.
III stopień: Kąt Cobba powyżej 40°–50°. Rozważa się leczenie operacyjne.
🩺 Metody Leczenia – Indywidualne Podejście
Leczenie skoliozy jest indywidualnie dopasowywane do wieku pacjenta, typu skoliozy oraz stopnia zaawansowania skrzywienia.
Leczenie zachowawcze (nieoperacyjne):
Specjalistyczna fizjoterapia: W przypadku skolioz I stopnia i wczesnych stadiów II stopnia. Wykorzystuje się tu m.in. specyficzne metody korekcyjne (np. Metoda Schroth, FITS, SEAS) oraz ćwiczenia wzmacniające i oddechowe.
Gorsety ortopedyczne: Stosowane głównie przy skrzywieniach powyżej 20° u rosnących dzieci i młodzieży (np. gorset Cheneau). Mają na celu zatrzymanie progresji wady.
Leczenie operacyjne:
Rozważane przy skrzywieniach powyżej 40°–50° (kąt Cobba), zwłaszcza jeśli progresja jest duża i występuje ryzyko niewydolności krążeniowo-oddechowej. Polega na chirurgicznej korekcji skrzywienia i stabilizacji kręgosłupa za pomocą implantów (np. tytanowych).
📈 Rokowania – Co Należy Wiedzieć?
Rokowania w przypadku skoliozy są zazwyczaj pomyślne, zwłaszcza gdy choroba zostanie wcześnie wykryta, a leczenie jest konsekwentne i dostosowane do potrzeb pacjenta.
Klucz do sukcesu: Regularna obserwacja i fizjoterapia u dzieci w okresie wzrostu. Wczesne wykrycie (np. podczas bilansów u lekarza lub obserwacji rodziców) daje największe szanse na zahamowanie progresji.
Ryzyko progresji: Największe ryzyko pogorszenia skrzywienia występuje w okresie intensywnego wzrostu (skok pokwitaniowy). Po zakończeniu wzrostu ryzyko to jest znacznie mniejsze.
Nieleczona skolioza: Zaawansowane, nieleczone skoliozy mogą prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych, takich jak:
Przewlekły ból pleców.
Zmiany zwyrodnieniowe.
W bardzo ciężkich przypadkach: upośledzenie funkcji oddechowej i krążeniowej z powodu ucisku na narządy wewnętrzne.
Pamiętaj! Skolioza to wada postawy, którą można i należy leczyć. Regularne wizyty kontrolne u ortopedy i fizjoterapeuty są niezbędne!
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz