poniedziałek, 27 czerwca 2016

Rehabilitacja neurologiczna

Rehabilitacja neurologiczna to zespół działań rehabilitacyjnych ukierunkowanych na poprawę stanu pacjentów dotkniętych udarem, urazem czaszkowo-mózgowym i innymi schorzeniami neurologicznymi, takimi jak stwardnienie rozsiane czy choroba Parkinsona.
Ideą neurorehabilitacji jest przywrócenie pacjentowi wszystkich funkcji, które zostały utracone w wyniku choroby. Gdy nie jest to możliwe, rehabilitant ma za zadanie nauczyć pacjenta innych strategii ruchowych, by radził sobie na co dzień mimo niepełnosprawności. Akceptacja ograniczeń wynikających z choroby bywa kluczowa w dalszym procesie leczenia. Podczas procesu neurorehabilitacji ważne jest również utrzymanie tych funkcji mózgu, które nie uległy uszkodzeniu. Ich regularna stymulacja ma zapobiegać ewentualnemu pogorszeniu się stanu pacjenta.
Czynności dnia codziennego takie jak ubieranie się, krojenie chleba, korzystanie z toalety, chodzenie po schodach czy wyjście na spacer - tak banalnie proste dla zdrowego człowieka - dla chorej osoby są często niewykonalne. W Ośrodku Opiekuńczo-Rehabilitacyjnym Tabita duży nacisk kładziemy na terapię funkcjonalną. Program rehabilitacji, ustalany na podstawie badań i dobrany do aktualnych możliwości pacjenta, wzorowany jest na naturalnych, prawidłowych ruchach człowieka.
Każdy pacjent po przybyciu do ośrodka poddawany jest kompleksowym badaniom i ocenie funkcjonalnej. Na tej podstawie zespół, w skład którego wchodzą: lekarz, fizjoterapeuta, terapeuta zajęciowy, neurologopeda i neuropsycholog, opracowuje indywidualny program rehabilitacji.
Terapia funkcjonalna oparta o nowoczesną koncepcję rehabilitacji ma za zadanie, w miarę możliwości, ograniczyć skutki choroby, zapobiegać nawrotom i postępowi choroby, usuwać dolegliwości oraz przywrócić jak największą sprawność pacjentowi. Dzięki terapii, codzienne czynności są dla pacjentów łatwiejsze do wykonania, chory odzyskuje równowagę psychiczną i w efekcie staje się bardziej niezależny w codziennym życiu.
W zależności od stopnia niepełnosprawności w trakcie zajęć rehabilitacyjnych nasi pacjenci uczą się samodzielnego funkcjonowania poprzez naukę:
- obrotów na łóżku,
- samodzielnego siadania na łóżku,
- wstawania,
- pionizacji,
- prawidłowego chodu,
- samodzielności w zakresie samoobsługi.
Uzupełnieniem terapii są zabiegi z zakresu fizykoterapii i masażu leczniczego.
Każdy pacjent jest:
- szczegółowo diagnozowany pod kątem psychoruchowym,
- bieżąco poddawany ocenie i testom diagnostycznym w celu oceny postępów rehabilitacji.
Terapia w Ośrodku Tabita to zaprogramowana indywidualnie rehabilitacja funkcjonalna, wykorzystująca takie metody jak: NDT-Bobath oraz PNF. Zajęcia rehabilitacyjne odbywają się w gabinetach przeznaczonych do indywidualnej terapii pacjentów, wyposażonych w sterowane elektrycznie stoły terapeutyczne, poręcze do nauki chodu oraz inny sprzęt stosowany w rehabilitacji funkcjonalnej.
Oprócz w pełni wyposażonego zaplecza do fizykoterapii Ośrodek posiada pracownię ergoterapii, gabinety neuropsychologa i neurologopedy, pracownię terapii zajęciowej i terapii ręki.
W ramach rehabilitacji neurologicznej realizowanej w Ośrodku Tabita oferujemy zarówno rehabilitację poszpitalną (tzw. wczesną), jak również rehabilitację późną. Zajmujemy się wszystkimi pacjentami, także tymi, którzy wymagają pełnego zakresu usług opiekuńczo-pielęgnacyjnych.

wtorek, 21 czerwca 2016

gimnastyka korekcyjna

Gimnastyka korekcyjna − część wychowania fizycznego, obowiązują w niej zasady metodyki wychowania fizycznego. Mimo to gimnastyka korekcyjna jest specyficzną formą ćwiczeń, w których ruch został w pewnej mierze podporządkowany celom terapeutycznym. Stosowane tu zestawy ćwiczeń mają doprowadzić do korekcji postawy ciała. To powoduje, że specyficzne są również zasady i metody stosowane w gimnastyce korekcyjnej.
Do głównych zadań gimnastyki korekcyjnej zalicza się
  • uświadomienie dziecku jego deficytu i konsekwencji wynikających z wystąpienia wady postawy;
  • wyeliminowanie kompleksów psychicznych i fizycznych spowodowanych uczestnictwem w zajęciach korekcyjnych;
  • uświadomienie rodzicom przyczyn i skutków wystąpienia wad postawy;
  • opanowanie umiejętności skorygowania wady przez przyswojenie korekcji lokalnych i globalnych oraz rozciągnięcie grup mięśni przykurczonych i wzmocnienie osłabionych;
  • kształtowanie nawyku prawidłowej postawy;
  • wyrabianie wytrwałości posturalnej;
  • utrwalenie nawyku prawidłowej postawy w różnych warunkach jego życia codziennego, bez udziału świadomości;
  • wdrożenie do rekreacji ruchowej uwzględniającej elementy profilaktyki i korekcji zaburzeń zagrażających lub istniejących u dziecka.
Do podstawowych ćwiczeń zalicza się
  • ćwiczenia oddechowe − plecy okrągłeskolioza
  • ćwiczenia mięśni grzbietu i pośladków − plecy okrągłe, odstające łopatki
  • ćwiczenia mięśni brzucha − zwiększona lordoza
  • ćwiczenia korygujące ustawienie miednicy − zwiększona lordoza
  • ćwiczenia antygrawitacyjne; czynne prostowanie i rozciąganie kręgosłupa − zwiększona lordoza, plecy okrągłe, odstające łopatki, skoliozy

niedziela, 19 czerwca 2016

OxyContin, oksykodon, lek przeciwbólowy

Co to jest OxyContin?

Opioidowy lek o działaniu przeciwbólowym zawierający oksykodon.

Co zawiera i jak działa OxyContin?

Oksykodon jest silnym lekiem przeciwbólowym , należącym do grupy opioidów. Pobudza on receptory opioidowe , µ i  w mózgu, rdzeniu kręgowym i narządach obwodowych. W lecznictwie wykorzystuje się głównie jego działanie przeciwbólowe i uspokajające.
Wyniku zastosowania postaci leku o przedłużonym uwalnianiu uzyskano wydłużony czas działania leku bez nasilenia natężenia działań niepożądanych.
Leki z tej grupy mogą mieć wpływ na gospodarkę hormonalną organizmu, powodować zwiększenie stężenia prolaktyny we krwi, natomiast zmniejszenie stężenia testosteronu i kortyzolu.

Kiedy stosować OxyContin?

Preparat jest wskazany w leczeniu bólu o nasileniu umiarkowanym do dużego.

Kiedy nie stosować tego preparatu?

Niestety, nawet jeżeli istnieją wskazania do stosowania preparatu, nie zawsze można go stosować. Nie możesz stosować preparatu jeżeli jesteś uczulony (wykazujesz nadwrażliwość) na którykolwiek składnik preparatu lub inne opioidowe leki przeciwbólowe.

Przeciwwskazaniami do stosowania preparatu są również:
· ciężka niewydolność oddechowa z niedotlenieniem i/lub hiperkapnią (zwiększone stężenie dwutlenku węgla)
· ciężka przewlekła obturacyjna choroba płuc
· serce płucne
· ciężka astma oskrzelowa
· niedrożność porażenna jelit
· ciąża
· okres karmienia piersią.

Kiedy zachować szczególną ostrożność stosując OxyContin?

Niektóre choroby i inne okoliczności mogą stanowić przeciwwskazanie do stosowania lub wskazanie do zmiany dawkowania preparatu. W pewnych sytuacjach może okazać się konieczne przeprowadzanie określonych badań kontrolnych.

Ze względu na brak odpowiednich badań nie zaleca się stosowania preparatu u dzieci do 12. roku życia.

Preparat należy stosować ostrożnie u osób:
· w podeszłym wieku, ze względu na możliwość wystąpienia depresji oddechowej
· z zaburzeniami czynności płuc, wątroby lub nerek
· z obrzękiem śluzowatym
· z niedoczynnością tarczycy
· z chorobą Addisona
· z łagodnym rozrostem gruczołu krokowego
· z ostrą psychozą organiczną (np. po zatruciu alkoholem)
· z alkoholizmem, majaczeniem alkoholowym
· ze stwierdzonym uzależnieniem od opioidów
· z zapaleniem trzustki
· z kamicą żółciową
· z obturacyjnymi i zapalnymi chorobami jelit
· z podwyższonym ciśnieniem śródczaszkowym
· z zaburzoną zdolnością utrzymywania odpowiedniego ciśnienia tętniczego
· z padaczką
· ze skłonnością do drgawek
· równolegle stosujących inhibitory MAO.

U osób wrażliwych oksykodon może spowodować hipotonię (niedociśnienie)

W przypadku wystąpienia niedrożności porażennej jelit lub jej podejrzenia, lekarz prawdopodobnie zaleci odstawienie preparatu i poinformuje o dalszym postępowaniu.

Nie zaleca się stosowania przed operacjami i w ciągu 12–24 h po zabiegu operacyjnym.

Preparatu o przedłużonym uwalnianiu zawierającym 80 mg oksykodonu nie zaleca się do stosowania u chorych nieleczonych do tej pory opioidami ze względu na zagrożenie wystąpienia niewydolności oddechowej.

W czasie długotrwałego stosowania może się rozwinąć tolerancja na lek (konieczność stosowania coraz większych dawek w celu osiągnięcia tego samego efektu terapeutycznego), równocześnie rozwija się także oporność krzyżowa na inne opioidy.

Przewlekłe stosowanie preparatu może prowadzić do uzależnienia fizycznego, a nagłe przerwanie stosowania – do zespołu odstawiennego. Stosowanie zgodne z zaleceniami lekarskimi u chorych z bólem przewlekłym zmniejsza prawdopodobieństwo rozwoju uzależnienia.

Pozostałości tabletki można znaleźć w kale.

Informacje dodatkowe o pozostałych składnikach preparatu:
Preparat zawiera laktozę; nie powinien być stosowany u osób z rzadko występującą dziedziczną nietolerancją galaktozy, pierwotnym niedoborem laktazy lub zespołem złego wchłaniania glukozy-galaktozy.
Czy ten preparat ma wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów?

Opioidowe leki przeciwbólowe upośledzają sprawność psychiczną i/lub fizyczną wymaganą do wykonywania zadań potencjalnie niebezpiecznych (np. prowadzenie pojazdów czy obsługiwanie maszyn). Nie należy prowadzić pojazdów ani obsługiwać maszyn podczas stosowania preparatu.

Dawkowanie preparatu OxyContin

Preparat ma postać tabletek o przedłużonym uwalnianiu. Nie przekraczaj zaleconych dawek ponieważ nie zwiększy to skuteczności działania leku a może zaszkodzić Twojemu zdrowiu i życiu. Jeżeli masz jakiekolwiek wątpliwości dotyczące stosowania preparatu skonsultuj się z lekarzem.
Dawkowanie indywidualnie dla każdego pacjenta dobiera lekarz.
Dorośli i młodzież po 12. roku życia.
U osób niestosujących dotychczas opioidowych leków przeciwbólowych początkowo zwykle 10 mg co 12 godzin, u osób leczonych wcześniej opioidami dawka początkowa może być większa.
W razie potrzeby lekarz może zalecić zwiększenie dawki leku, nie częściej jednak niż co 1–2 dni, z 10 mg do 20 mg co 12 godzin, a następnie o ok. 1/3.
W bólach nienowotworowych zwykle stosuje się 40 mg/dobę, w bólach nowotworowych 80–120 mg/dobę, a niekiedy do 400 mg/dobę. U osób z grup zwiększonego ryzyka (np. z niewydolnością wątroby lub nerek, małą masą ciała, wolno metabolizujące leki) nieleczonych dotychczas opioidami początkowo stosuje się dawkę 5 mg co 12 godzin.

Preparat należy stosować doustnie, niezależnie od posiłków, tabletki połykać w całości, nie łamać, nie żuć i nie kruszyć. Przyjęcie uszkodzonej tabletki może prowadzić do natychmiastowego wchłonięcia całej dawki (przeznaczonej do stopniowego uwalniania), co może potencjalnie stanowić zagrożenie życia.

Czy można stosować OxyContin w okresie ciąży i karmienia piersią?

W okresie ciąży nie stosuj żadnego leku bez konsultacji z lekarzem!
Bardzo ważne jest, aby przed zastosowaniem jakiegokolwiek leku w okresie ciąży lub karmienia piersią skonsultować się z lekarzem i wyjaśnić ponad wszelką wątpliwość potencjalne zagrożenia i korzyści związane ze stosowaniem danego leku. Jeżeli jesteś w ciąży lub planujesz ciążę skonsultuj się z lekarzem przed zastosowaniem preparatu.

Nie należy stosować tego preparatu w czasie ciąży lub karmienia piersią.

Czy mogę stosować równolegle inne preparaty?

Poinformuj lekarza o wszystkich przyjmowanych ostatnio lekach, również o tych, które są wydawane bez recepty.

Należy zachować ostrożność u osób przyjmujących leki:
· działające hamująco na ośrodkowy układ nerwowy (np. leki uspokajające, nasenne, fenotiazyny, neuroleptyki, leki przeciwdepresyjne, leki przeciwhistaminowe, leki przeciwwymiotne i inne opioidy), ponieważ mogą one nasilać działania niepożądane preparatu, szczególnie depresję oddechową
· o działaniu cholinolitycznym (np. psychotropowe, przeciwhistaminowe, przeciwwymiotne, stosowane w chorobie Parkinsona), ponieważ mogą one nasilać działania niepożądane takie jak: zaparcia, suchość w jamie ustnej, zaburzenia oddawania moczu
· przeciwzakrzepowe, pochodne kumaryny, ponieważ może dochodzić do zwiększenia lub zmniejszenia wartości wskaźnika INR
· cymetydyną, ponieważ może ona hamować rozkład oksykodonu, co prowadzi do zwiększenia jego stężenia we krwi.

Podczas leczenia nie należy spożywać alkoholu.

Jakie działania niepożądane mogą wystąpić?

Jak każdy lek, również OxyContin może powodować działania niepożądane, chociaż nie wystąpią one u wszystkich chorych stosujących ten preparat. Pamiętaj, że oczekiwane korzyści ze stosowania leku są z reguły większe, niż szkody wynikające z pojawienia się działań niepożądanych.
Bardzo często mogą wystąpić: uspokojenie polekowe (senność aż do zaburzeń świadomości), zawroty głowy, ból głowy, zaparcia, nudności, wymioty, świąd.
Często mogą wystąpić: zmniejszenie apetytu do jego utraty, zmiany nastroju i osobowości, zmniejszenie aktywności, niepokój, nadmierna aktywność, pobudzenie, nerwowość, bezsenność, zaburzenia myślenia, splątanie, omdlenia, parestezje, niedociśnienie tętnicze, duszność, ból brzucha, biegunka, suchość w jamie ustnej, czkawka, niestrawność, reakcje skórne, osutka, zatrzymanie moczu, bolesne oddawanie moczu, nagłe parcie na pęcherz, pocenie się, również z dreszczami, osłabienie.
Niezbyt często mogą wystąpić: nadwrażliwość, zaburzenia percepcji, zmniejszenie popędu płciowego, zaburzenia koncentracji, migrena, zaburzenia smaku, zwiększone napięcie mięśniowe, drżenia mięśniowe, niedoczulica, zaburzenia koordynacji, zaburzenia widzenia lub słuchu, częstoskurcz, rozszerzenie naczyń, zmiany głosu, kaszel, owrzodzenia lub zapalenie błony śluzowej jamy ustnej, wzdęcia z oddawaniem wiatrów, kolka żółciowa, impotencja, uzależnienie fizyczne, przypadkowe urazy.
Rzadko mogą wystąpić: opryszczka, odwodnienie, zwiększenie apetytu, napady drgawkowe (zwłaszcza u osób z padaczką lub skłonnością do drgawek), niepamięć, kołatanie serca, smoliste stolce, choroby zębów, krwawienia z dziąseł, dysfagia, suchość skóry, zanik miesiączki, zwiększenie lub zmniejszenie masy ciała, pragnienie.
Bardzo rzadko mogą wystąpić: reakcje anafilaktyczne, zaburzenia mowy, niedrożność jelit, zwiększenie aktywności enzymów wątrobowych, pokrzywka.

Inne preparaty na rynku polskim zawierające oksykodon (chlorowodorek oksykodonu)

Metoda Bobath

Metoda Bobath została opracowana w późnych latach '40 i '50 XX wieku przez małżeństwo Bertę i dr. Karla Bobathów w Londynie. Początkowo zajmowali się pracą z dorosłymi, którzy doznali uszkodzeń mózgu w czasie II wojny światowej, potem pracowali z osobami z zespołem Littl'a - tak dawniej nazywano mózgowe porażenie dziecięce. Z czasem zaczęli pracować z dziećmi.
Wychodzili z założenia, że w osiąganiu pozytywnych skutków w terapii powinno brać udział całe ciało pacjenta. Analizowali rozkład napięcia mięśni podczas pracy ciała w atologicznych wzorcach, szukając dróg normalizacji tych napięć .Zawsze interesowała ich praca angażująca całego ciało w ruchu. analizowali pracę patologicznych wzorców ruchowych, rozkład napięć mięśni.
Zastanawiali się dlaczego ciała ludzi z porażeniem pracują w takich wzorcach- analiza była rzeczywiście dogłębna.
W latach '50 jeden z wielu kursów dla fizjoterapeutów ukończyła Mary Quinton, następnie na zaproszenie lekarki Elizabeth Kong wyjechała do Szwajcarii i tam obie panie stworzyły fantastyczny zespół pracujący z dziećmi z najprzeróżniejszymi problemami ruchowymi, z czasem z coraz młodszymi dziećmi. Te panie rzeczywiście zrewolucjonizowały rozumienie prawidłowego rozwoju niemowląt.
Latami filmowały a następnie analizowały normalny rozwój ruchowy niemowląt w spontanicznym ruchu. Ta dogłębna analiza tych filmów, każdej sekwencji ruchu, rozkładu napięć, drobnych "etapików" i "kamieni milowych", obserwacja rozwijających się niemowląt, tego jak niemowlęta wyuczają się wzorców ruchowych i dlaczego niektóre rozwijają nieprawidłowe wzorce, a niektóre patologiczne, które doprowadzają do mózgowego porażenia.

Nazwały tę metodę NEURODEVELOPMENT THERAPY - BOBATH tzn metodę neurorozwojową Bobatha, gdyż jest to metoda rehabilitacji która idzie tropem normalnego rozwoju niemowląt.

Obie niezwykłe panie zaczęły jeździć po świecie ucząc cale rzesze terapeutów NDT-Bobath . Przyjechały także do Polski gdzie w 1988 (Basic course) i 1990 (Baby course) zrobiły dwa pierwsze w Polsce kursy, w których miałam szczęście uczestniczyć, tak jak 24 innych terapeutów z Polski. Zmieniły one moje życie, i sposób rozumienia wielu spraw. Dały mi mocne podstawy do patrzenia na problemy dzieci i pracę z nimi. Były to naprawdę niezwykłe osoby. Ucząc nas często mówiły o wewnętrznym oku, które ma"widzieć" powody funkcjonowania dziecka, mówiły o dłoniach motyla u terapeuty i o tym że trzeba czuć ruch, a nie myśleć o nim. I to jest właśnie NDT. Mary Quinton zmarła w wieku 88 lat w 2000 roku, aktywna prawie do ostatniego roku. Obie panie były niezwykłymi ludźmi i fantastycznymi nauczycielkami podejścia do dzieci z problemami. Metoda NDT to metoda głębokiego rozumienia prawidłowego rozwoju ruchowego niemowlęcia: od urodzenia - nawet wcześniaki w inkubatorach muszą być prawidłowo układane ,pielęgnowane, karmione, aby uczyły się prawidłowego funkcjonowania swojego ciała; przez okres niemowlęcy, wczesno dziecięcy, dziecięcy, ale jest ona również wykorzystywana do pracy z dorosłymi. Metoda tak wszechstronna, gdyż wypływa z głębokiego rozumienia rozwoju i funkcjonowania ruchowego ludzkiego ciała od porodu, do dorosłości w pracy antygrawitacyjnej w nieustannie zmieniających się warunkach, w dużej różnorodności, i wariantowości z uwzględnieniem funkcjonowania osobniczego i temperamentu. Metoda całościowej pracy z człowiekiem. Metoda wymagająca głębokiej wiedzy, i wsłuchiwania się w ruch niemowlęcia i jego reakcje. Dlatego w terapii NDT-Bobath wymagane jest INDYWIUALNE podejście do pacjenta z którym się pracuję. Każdy jest inny, a rozwój osobniczy ma niezmierną różnorodność przy wspólnych podstawach funkcjonowania ciała w ruchu w prawidłowej organizacji zapewniając zdolność aktywnego przeciwstawiania się sile grawitacji. Jedną z najważniejszych spraw w terapii NDT-Bobath jest nauka prawidłowych wzorców ruchowych. Poprawianie nieprawidłowości nie wchodzi w grę.

W terapii NDT-Bobath terapeuta:
  • wyhamowuje patologiczne wzorce
  • uczy prawidłowych,
  • reguluje napięcie mięśni, prawidłową dystrybucję napięcia
  • prowadzi ruch tak długo, póki dziecko samodzielnie nie przejmie ruchu najbardziej zbliżonego do prawidłowego i zautomatyzuje go na swój użytek, w funkcję
W terapii dziecko uczy się prawidłowych mechanizmów odruchu postawy - równoważnych i nastawczych.

niedziela, 5 czerwca 2016

Operacja skoliozy, dostęp tylny, dostęp przedni, powikłania

Głównym jednak celem leczenia operacyjnego jest zapobieganie dalszej progresji deformacji.
Ciężkie skrzywienia kręgosłupa (powyżej 50 stopni) są większym stopniu narażone na progresję w życiu dorosłym. Skrzywienia bowiem powyżej 70 - 90 stopni oprócz bardzo szpecącej deformacji tułowia mogą prowadzić do zaburzeń ze strony układu naczyniowego i oddechowego, zamykając poprzez deformacje klatki piersiowej przestrzeń dostępną dla płuc i serca.
Oprócz zapobieganiu dalszemu skrzywieniu kręgosłupa, chirurgiczna korekcja skoliozy może również zmniejszyć wielkość istniejącej już deformacji. Przy użyciu nowoczesnych systemów oprzyrządowania, wkręcanych w kości (śruby przeznasadowe) można po połączeniu ich odpowiednio domodelowanymi przez chirurga prętami dokonać manewru derotacji kręgosłupa, przywracając częściowo jego naturalne krzywizny.
Implanty kręgosłupowe skręca się razem, tworząc w ten sposób sztywną konstrukcję, utrzymującą kręgosłup w nowej, skorygowanej pozycji. Oprócz wkręcenia implantów dokonuje się tak zwanej dekortykacji czyli częściowego usunięcia zewnętrznej warstwy kości a także usunięcia stawów międzywyrostkowych, by ułatwić zrost kostny. Implanty kręgosłupowe nie są bowiem w stanie utrzymać kręgosłupa w nowej pozycji przez wiele lat. Wspomaga się zatem zrost kostny, dąży do tego by usztywnione i skorygowane kręgi zrosły się ze sobą i po pewnym czasie zastąpiły implanty pod względem mechanicznym.
Z reguły pręty i śruby nie są usuwane, zostają w organizmie nieraz do końca życia. Nie stanowią najczęściej specjalnego problemu czy nie powodują drażnienia tkanek. Zabieg usunięcia implantów jest niemalże tak rozległym zabiegiem jak sama operacja korekcji skoliozy. W przypadku wystąpienia powikłań: złamania się instrumentarium, obluzowania, drażnienia tkanek, alergii czy innych problemów, lekarz specjalista może podjąć decyzję o konieczności całkowitego lub częściowego usunięcia instrumetarium pod warunkiem pewności uzyskania tak zwanej spondylodezy czyli zrostu kręgów ze sobą przejmującego mechanicznie rolę instrumentarium.


Współcześnie istnieją dwa ogólne sposoby operacji korekcji skoliozy - z dojścia tylnego (z tyłu kręgosłupa) lub z dojścia przedniego (z przodu kręgosłupa przez brzuch i klatkę piersiową). Ogólny efekt zarówno kosmetyczny jak i kliniczny porównując oba sposoby operacji specjalnie się nie różni. Nie uzyskano także istotnej przewagi któregoś z tych dwóch dojść w porównawczych badaniach klinicznych. Oba mają swoje wady i zalety.
Operacja skoliozy z dojścia tylnego.
Takie dojście do operacji skoliozy następuje poprzez długie cięcie w linii pośrodkowej na grzbiecie na takiej długości by umożliwić dojście operacyjne do stabilizowanych trzonów kręgowych. Najczęściej biegnie poprzez cały odcinek piersiowy kręgosłupa do połowy lędźwi. Po wykonaniu cięcia, mięśnie są odpreparowywane od kręgosłupa, aby umożliwić dostęp chirurgiczny do elementów kostnych w kręgosłupie. Implanty kręgosłupowe są wprowadzane przez chirurga w odpowiednie miejsca (w nasadę łuku oraz w trzon kręgowy - zobacz ilustracje poniżej) przy pomocy przenośnego apraratu rentgenowskiego (tak zwanego ramienia C). Śruby przeznasadowe, wprowadzone do kręgosłupa skręcane są razem za pomocą prętów, przy pomocy których dokonuje się korekcji skrzywienia. Aby pobudzić wspomnianą wcześniej reakcję zrostu kości (aby doszło do spondylodezy), która prowadzi do usztywnienia kręgosłupa w nowej, skorygowanej pozycji, stosuje się przeszczepy kostne z częściowo wyciętych elementów kości przy wprowadzaniu śrub oraz syntetyczne substytuty kości. Proces spondylodezy czyli zrastania się ustabilizowanych kręgów razem trwa od 3 do 6 miesięcy, w pełni jest zakończony najczęściej po 12 miesiącach.

Operacja skoliozy z dojścia przedniego.
W przypadku skrzywień, które obejmują głównie kręgosłup piersiowy oraz górną część kręgosłupa lędźwiowego, operacja skoliozy może być wykonane w całości z dojścia przedniego. Takie podejście do operacji skoliozy wymaga otwarcia klatki piersiowej poprzez cięcie poprzeczne i usunięcia najczęściej jednego żebra (zwykle po lewej stronie - zobacz ilustracje poniżej). Dzięki takiemu dojściu przepona może być uwolniona od ściany klatki piersiowej i kręgosłupa, przez co chirurg uzyskuje doskonałą ekspozycję dla piersiowego i górnego lędźwiowego odcinka kręgosłupa. Krążki międzykręgowe (dyski) odcinka, który zostaje poddany operacji (usztywnieniu) są usuwane, a ten sposób dochodzi do większego rozluźnienia kręgosłupa, jak również umożliwia zrost kostny między trzonami kręgowymi. Śruby wkręcane są w trzony kręgów, następnie podobnie jak przy dojściu tylnym stabilizowane prętami, za pomocą których dokonuje się korekcji skrzywienia. W miejsca wyciętych krążków międzykręgowych podobnie jak przy dojściu tylnym umieszcza się albo przeszczepy własne albo syntetyczne, ułatwiające zrost kostny (spodylodezę). Zaletą dojścia przedniego w operacji skoliozy w przypadku wybranych skrzywień jest to, że nie tak wiele kręgów lędźwiowych musi zostać usztywnionych w porównaniu z dojściem tylnym. W przypadku dojścia przedniego można zachować większy zakres ruchu kręgosłupa po operacji. Zachowanie ruchomości kręgosłupa w odcinku lędźwiowym jest szczególnie ważne, ponieważ w późniejszym wieku usztywnienie może powodować wcześniejsze zwyrodnienie tych segmentów ruchowych, których nie poddano usztywnieniu. Im krótsze usztywnienie kręgosłupa zastosujemy, tym większa będzie ruchomość kręgosłupa. Kolejną zaletą dojścia przedniego jest oszczędzenie mięśni przykręgosłupowych częściowo niszczonych przy preparowaniu elementów kostnych przy dojściu tylnym. Czasami również udaje się operując kręgosłup od przodu uzyskać większą korekcję skrzywienia, tym samym lepszy efekt kosmetyczny. Dojście przednie w operacji skoliozy może być dokonane tylko dla piersiowych skrzywień. Dojście przednie wiąże się także z otwarciem klatki piersiowej, stworzeniem tak zwanej odmy opłucnowej, przez co konieczności założenia drenażu ssącego (dwóch drenów wystających przez klatkę piersiową w okolicy operowanej) na parę dni po operacji, zapobiegającemu zapadnięciu się płuc.


Możliwe powikłania.

Najgorszym, jednocześnie najrzadszym powikłaniem zdarzającym się przy operacjach skoliozy jest paraplegia, czyli porażenie kończyn dolnych. Opisywane jest ono bardzo rzadko (około 1 na 1000 do 1 na 10000 przeprowadzonych operacji). To druzgocące powikłanie zostało opisane prawie wyłącznie w przypadkach, w których skolioza była związana z wadą wrodzoną rdzenia kręgowego, liczyć się należy jednak z tym powikłaniem przy każdym zabiegu. Na szczęście powikłanie to zdarza się niezwykle rzadko. Jeżeli wystąpią deficyty neurologiczne po operacji korekcji skoliozy, najczęściej są one przejściowe, związane z korekcją kręgosłupa i nowym położeniem struktur nerwowych.

Innym zagrożeniem związanym operacją skoliozy szczególnie z dojścia tylnego jest nadmierna utrata krwi. Krwawienie występuje z mięśni przykręgosłupowych odsuwanych od kości podczas zabiegu jak również z samej kości. Przy odpowiedniej technice operacyjnej i dużym doświadczeniu chirurga utrata krwi nie jest zbyt duża. Często krew utraconą podczas zabiegu uzupełnia się krwią własną pozyskaną ze specjalnych systemów filtrujących krew wypływającą z drenu po operacji jak również poprzez zastosowanie autotransfuzji czyli przetoczenia krwi pacjenta, która została oddana w centrum krwiodawstwa jakiś czas przed zabiegiem.
  • Inne potencjalne zagrożenia i powikłania to:
  • Złamanie prętów, śrub (choć przy użyciu nowoczesnych systemów oprzyrządowania tego typu powikłania są coraz rzadziej spotykane)
  • Zakażenia (mniej niż 1%)
  • Wyciek płynu mózgowo-rdzeniowego (rzadko)
  • Dalszy postęp skrzywienia po operacji, wymagający ponownej bardziej rozległej operacji.

Opieka pooperacyjna.
Po operacji skoliozy chorzy zaczynają poruszać się już w 2 - 3 dniu po zabiegu, gdy zaczynają czuć się lepiej, a cały pobyt w szpitalu wynosi zwykle około 7 dni. Pacjenci mogą powrócić do szkoły po 2 do 4 tygodniach po zabiegu, ale ich pełna aktywność, szczególnie narażenia na wstrząsy musi być ograniczona aż do osiągnięcia wspomnianego zrostu kości, czyli do co najmniej 6 miesięcy. W niektórych przypadkach dodatkowo po zabiegu korekcji skoliozy może zostać zastosowany gorset przez kilka miesięcy. Generalnie pacjent będzie monitorowany w poradni ortopedycznej do 1-2 lat po zabiegu. Pacjentki po operacji skoliozy zarówno z dojścia przedniego jak i tylnego mogą zajść w ciążę. Nie ma również przeciwwskazań do porodu siłami natury.