najczęstsze problemy z kręgosłupem

Jakie są najczęstsze schorzenia kręgosłupa?

Skrzywienia kręgosłupa
Kręgosłup człowieka nie jest idealnie prosty: u niemowląt ma kształt łuku; u osoby dorosłej wygina się do przodu na odcinku szyjnym oraz lędźwiowym, zaś nieco do tyłu na wysokości klatki piersiowej i kości krzyżowej. Wygięcia fizjologiczne zwane są kifozą i lordozą. Oba typy mogą przybrać postać pogłębioną, wymagającą leczenia.

Kifoza to wygięcie kręgosłupa ku tyłowi na odcinku piersiowym i krzyżowym. Kształtuje się jeszcze w okresie płodowym, ulegając utrwaleniu w pierwszych latach życia. Pod wpływem urazów lub schorzeń, takich jak gruźlica lub krzywic, może ulegać patologicznemu przerostowi, który w większości przypadków można skorygować poprzez regularną gimnastykę korekcyjną i fizykoterapię. W ciężkich przypadkach konieczne może się okazać nałożenie gorsetu, a nawet leczenie operacyjne.

Lordoza to wygięcie kręgosłupa w stronę brzuszną na odcinku szyjnym i lędźwiowym. Również w tym przypadku skrzywienie może nabrać charakteru patologicznego, które wymaga leczenia.

Skolioza to skrzywienia kręgosłupa, które powstają w wyniku nadmiernych obciążeń, niewłaściwej postawy, schorzeń i urazów. Mogą rozwinąć się w każdym wieku, choć najczęściej ujawniają się w okresie intensywnego wzrostu. Leczenie, w zależności od stopnia zaawansowania skrzywienia, obejmuje gimnastykę korekcyjną, zastosowanie gorsetu ortopedycznego, a także zabiegi operacyjne.

Dyskopatia
Dyskopatia to najczęściej występująca przyczyna dolegliwości bólowych pleców. Zwyrodnienie dotyka nie samych kręgów, a łączących je krążków międzykręgowych.
Krążek międzykręgowy (dysk) jest zbudowany z jądra miażdżystego, otoczonego przez tzw. pierścień włóknisty, złożony z włókien kolagenowych. Czasem – z racji wieku lub pod wpływem przeciążeń, jakim poddawany jest kręgosłup - dochodzi do przemieszczenia lub zwyrodnienia jądra miażdżystego, które – uciskając na pierścień - powoduje uporczywe dolegliwości bólowe, zaburzenia czucia, niedowłady, a nawet zanik mięśni. U niektórych pacjentów objawy ustępują samoistnie. Niestety, wiele przypadków dyskopatii wymaga rehabilitacji, a nawet leczenia operacyjnego.

Kręgozmyk
Częstą dolegliwością, z reguły towarzyszącą dyskopatii i dającą podobne dolegliwości, jest tzw. kręgozmyk, czyli przesunięcie się kręgów względem siebie. Przesunięcie to powstaje pod wpływem długotrwałego utrzymywania nieprawidłowej postawy, urazów, predyspozycji genetycznych, a nawet - wykonywania gwałtownych ruchów. Kręgozmyk najczęściej dotyczy odcinka lędźwiowego; z reguły wymaga rehabilitacji.

Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa (ZZSK)
Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa (ZZSK), czyli przewlekły stan zapalny obejmujący stawy krzyżowo-biodrowe, pierścienie, więzadła i drobne stawy miedzy kręgowe, to niezwykle poważna i uciążliwa dolegliwość, należąca do grupy chorób reumatycznych. Choroba ma charakter rzutowo-remisyjny i najczęściej dotyka osoby młode, miedzy 15 a 18 rokiem życia; 2-3 razy częściej mężczyzn, niż kobiety. Początkowo objawia się bólami w odcinku krzyżowym i lędźwiowym, zaś w następnym etapie prowadzi do ograniczenia ruchomości stawów aż do ich całkowitego zesztywnienia. Leczenie, obok intensywnej gimnastyki podtrzymującej ruchomość stawów, polega na aplikacji leków immunosupresyjnych i przeciwzapalnych. W ostatnim czasie wprowadzono nowy element terapii tzw. terapię biologiczną, podczas której podawane są substancje występujące naturalnie w organizmie człowieka, w celu powstrzymania procesów patologicznych.

uszkodzenia, urazy rdzenia kręgowego

Definicja i przyczyny uszkodzeń rdzenia kręgowego

I. Nerwy szyjne. II. Nerwy piesiowe. III. Nerwy lędźwiowe.
IV. Nerwy krzyżowe.

Ośrodkowy układ nerwowy składa się z mózgu i rdzenia kręgowego.
W tę i zpowrotem biegną nerwy obwodowe, które dzielą się
na tylne lub grzbietowe komórki. Nerwy tylne transmitują bodźce
do rdzenia kręgowego a później do mózgu. Odpowiedź mózgu
jest później przekazywana przez rdzeń kręgowy do końcówek
nerwów przednich i stamtąd dalej do części ciała i organów.
 Nerwy obwodowe umiejscowione w górnej części rdzenia
kręgowego kontrolują szyje i ręce. Nerwy piersiowe unerwiają
obszar klatki piersiowej a nerwy lędźwiowe i krzyżowe
odpowiadają za dolną część plecow.

Rdzeń kręgowy jest zazwyczaj dobrze chroniony wewnątrz kręgosłupa, ale jeśli kręgosłup zostanie uszkodzony, istnieje duże ryzyko uszkodzenia rdzenia. Rdzeń kręgowy to substancja szara zawierająca komórki nerwowe wraz z innymi różnymi pomocniczymi komórkami umożliwiającymi przekazywanie impulsów w tę i z powrotem między mózgiem i resztą ciała. Część z tych komórek nerwowych to neurony motoryczne przechodzące w długie włókna nazywane aksonami, które wychodzą poza kręgosłup wiązkami, dla dalszej łączności z częściami ciała.
Uszkodzenie rdzenia kręgowego prowadzi do zablokowania impulsów nerwowych, powodując porażenie bądź zaburzenia czucia w częściach ciała sterowanych przez uszkodzone nerwy. Uszkodzenie zlokalizowane wysoko w rdzeniu kręgowym, na przykład w szyi, jest bardziej poważne niż uszkodzenie w niższych odcinkach rdzenia, na przykład w obszarze lędźwiowym. Przyczyną jest to, że impulsy nerwowe do i z mózgu biegną przez górny odcinek kręgosłupa, podczas gdy tylko impulsy nerwowe dotyczące nóg i organów umieszczonych w miednicy biegną przez dolny odcinek kręgosłupa.
Uszkodzenia rdzenia kręgowego u młodych osób (poniżej 30 roku życia) zazwyczaj wynikają z uszkodzenia kręgosłupa po wypadku samochodowym, upadku, nurkowaniu w płytkiej wodzie i uderzeniu głową o dno.
U osób starszych uszkodzenia rdzenia kręgowego mogą być spowodowane dyskiem, który wypadł, zapaleniem, nowotworami rdzenia lub zdeformowanymi naczyniami krwionośnymi, które mogą pęknąć lub powodować nacisk na rdzeń. Ponadto, niektóre niemowlęta rodzą się z przepukliną kręgosłupa, ale jest to rzadki stan pojawiający się 1 raz na 4000 urodzeń w krajach rozwiniętych.

Objawy uszkodzenia rdzenia kręgowego

Zazwyczaj jest to ból w uszkodzonym obszarze, często promieniujący do rąk lub nóg. Inne symptomy zależą od tego, gdzie w rdzeniu kręgowym znajduje się uszkodzenie i czy uszkodzenie rdzenia jest miejscowe czy dotyczy całej długości rdzenia.

Nerwy kontrolujące oddawanie moczu i perystaltykę jelit objęte bólem pododują nietrzymanie moczu i stolca lub przeciwnymi problemami z opróżnianiem pęcherza i zaparciami. Istnieje ryzyko zapalenia pęcherza lub uszkodzenie nerek. Mężczyźni mogą mieć problemy z potencją.

Zapobieganie i diagnozowanie

Przekrój kręgosłupa.




I. Nerw obwodowy.

Uraz pleców jest poważnym stanem, dlatego pacjent powinien wypoczywać w jak najwygodniejszej pozycji i unikać przemieszczania się. Transport do szpitala powinien odbyć się w specjalnej karetce lub na noszach z usztywniającym kołnierzem. Nieprzytomna osoba, u której podejrzewa się uszkodzenie kręgosłupa musi być objęta wzmożoną opieką medyczna, aż do momentu postawienia właściwej diagnozy.
Nawet gdy występują objawy sugerujące uszkodzenie rdzenia bez widocznego urazu pleców, również sugerowana jest natychmiastowa pomoc medyczna.
Ważna jest szybkie badanie polegające na prześwietleniu rentgenowskim i/lub tomografii komputerowej lub rezonansie magnetycznym połączone z dokładnym badaniem neurologicznym.

 Leczenie uszkodzeń rdzenia kręgowego

Najważniejsze jest unikanie dalszych uszkodzeń rdzenia. Robi się to przez unieruchomienie pleców i szyi. W przypadku złamania  kręgosłupa, plecy muszą być unieruchomione do czasu wyleczenia, co zazwyczaj trwa 6 tygodni. W niektórych przypadkach, jak wypadnięcie dysku, szybka operacja może być decydująca dla uniknięcia długotrwałych uszkodzeń. Podobnie, operacja może być konieczna, gdy nastąpi poważne uszkodzenie kręgosłupa.
Uszkodzenie rdzenia kręgowego nie może być leczone. Rehabilitacja z fizjoterapeutą i pomoc instruktora terapii zajęciowej mogą jednak pomóc uzyskać jak najwięcej z pozostałych funkcji. Przyczepianie elektrod do stymulacji elektrycznej nerwów może przywrócić kolejne funkcje uszkodzonym częściom, ale nie naprawi uszkodzenia w pełni.
Niektóre urządzenia mogą zmniejszyć niektóre upośledzenia, gdyż powstały po to by pacjenci mogli sobie radzić samodzielnie. Często trzeba przemeblować dom pacjenta, żeby na przykład umożliwić poruszanie się na wózku inwalidzkim.
Ważne jest zapobieganie komplikacjom i pacjenci z uszkodzonym rdzeniem są często monitorowani przez całe życie przez specjalne kliniki lub personel. Ponieważ często występują reakcje psychiczne ( np.depresja) związane z inwalidztwem i uzależnieniem od innych przez całe życie, może pojawić się potrzeba pomocy psychologicznej lub kontaktu z innymi w tej samej sytuacji.

Pespektywy i komplikacje

Jeśli nastąpiło uszkodzenie rdzenia kręgowego, szanse na poprawę są bardzo małe z niewielkimi postępami i mogą wystąpić następujące komplikacje:

• Paraliż skutkuje zanikiem sparaliżowanych mięśni
• Spastyczność powoduje sztywność stawów i zniekształcenie pozycji stawów
• Brak zmysłu dotyku zwiększa ryzyko uszkodzeń tkanek z ucisku i często występuje ból w obszarach, gdzie nie ma już normalnego czucia
• Brak aktywności fizycznej może prowadzić do zaburzeń metabolizmu i odwapnienia kości
• Ponadto, istnieje ryzyko zakrzepicy w naczyniach kończyn dolnych
   

Zakończenia nerwów kontrolujące oddychanie umieszczone są na samej górze rdzenia kręgowego, więc uraz w tym miejscu może oznaczać zatrzymanie oddychania. Uszkodzenie w części szyjnej rdzenia powoduje porażenie wszystkich czterech kończyn(tetraplegia), podczas gdy uszkodzenie niższych części prowadzi tylko do paraliżu nóg (paraplegia). Ponadto, mogą wystąpić zaburzenia czucia w tym samym obszarze.

źródło: http://www.brainandnerves.com/pl/choroby-organiczne/Uszkodzenia-rdzenia-kregowego/

Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa, zzsk

Poruszyć Świat > Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa

ZZSK ( Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa) – ogólna charakterystyka choroby

ZZSK jest przewlekłą, zapalną choroba kręgosłupa i stawów krzyżowo-biodrowych (stawy krzyżowo-biodrowe łączą dolny odcinek kręgosłupa- kość krzyżową z kośćmi miednicy). Proces zapalny, który leży u podłoża choroby, pojawia się z nieznanej przyczyny, obejmuje stawy kręgosłupa, stawy obwodowe oraz przylegające do nich struktury łącznotkankowe tzw. tkanki miękkie (więzadła, przyczepy mięśni, torebki stawowe) i doprowadza do powstania bólu i  sztywności stawowej. Są to najbardziej charakterystyczne wczesne objawy choroby. Wraz z upływem czasu choroba powoduje kolejne zmiany tj, usztywnienie kręgosłupa i otaczających tkanek. Powstają zrosty między trzonami kręgów i w  konsekwencji dochodzi do ograniczenia ruchomości kręgosłupa i niemożności wykonywania podstawowych ruchów. Częstość choroby w krajach Europy waha się od 0, 5 do 2 %. Oznacza to, że średnio, co setna osoba cierpi na to schorzenie. Niestety jest to choroba przewlekła, nieuleczalna a, stosując leki możemy łagodzić jej negatywne skutki na organizm, ale nigdy nie spowodujemy wyleczenia. Zarówno przyczyna jak i mechanizm rozwoju tego schorzenia pozostają niewyjaśnione, choć ostatnie lata przyniosły lekarzom oraz pacjentom wiele informacji na ten temat. Uważa się, że nieznany czynnik (bakteria, wirus, uraz lub inny) u osoby z predyspozycją genetyczną doprowadza do rozwoju reakcji zapalnej, stymulowanej przez liczne komórki oraz drobiny białkowe zwane cytokinami, z których najważniejszy jest czynnik martwicy guzów nowotworowych tzw. TNF-alfa.

Niepodważalne fakty o ZZSK

1. Jest to choroba należąca do seronegatywnych zapaleń stawów kręgosłupa. Grupa tych schorzeń jest bardzo do siebie podobna i we wczesnych fazach diagnostyka i  różnicowanie jest bardzo trudne. Cechą wspólną jest brak w surowicy krwi białka zwanego czynnikiem reumatoidalnym. Obserwacje prowadzone wśród pacjentów z tymi schorzeniami przynoszą wspólne dla tej grupy zalecenia i zasady postępowania. Dlatego też chorzy we wstępnych fazach choroby pomimo braku ostatecznego rozpoznania mogą otrzymać skuteczne leczenie
2. Najczęściej choroba rozpoczyna się około 20 – 30 roku życia. Ale zdarzają się także nietypowe okresy początku zachorowania np. przed 18 rż, czy po 40 r. ż.
3. Zapalny ból pleców jest jednym z najbardziej charakterystycznych wczesnych objawów choroby
4. Mężczyźni chorują 2-3 razy częściej niż kobiety. Przebieg ZZSK u mężczyzn jest zazwyczaj bardziej agresywny i szybciej doprowadza do ograniczeń ruchomości kręgosłupa. Brak typowych symptomów choroby u kobiet może spowodować, że schorzenie jest u nich nierozpoznane, bądź bywa rozpoznawane z bardzo dużym opóźnieniem, kiedy na leczenie jest już za późno.
5. U około 90% chorych stwierdza się obecność antygenu zgodności tkankowej HLA B27. Jest to fragment genu, który predysponuje do zachorowania na to schorzenie. Jednakże obecność tego antygenu nie przesądza o wystąpieniu choroby. Pojawia się on także u około 8-9% zdrowej populacji. Pacjenci, u których podejrzewa się seronegatywne zapalenia stawów powinni mieć wykonane badanie w tym kierunku.

Objawy kliniczne ZZSK

Najwcześniejszym objawem ZZSK jest tak zwany zapalny ból pleców. Na to określenie składają się charakterystyczne symptomy kliniczne. Ból pojawia się zazwyczaj w godzinach wczesnoporannych, o świcie i ma charakter usztywnienia kręgosłupa. Lokalizuje się w dolnych partiach kręgosłupa tzw. krzyżu, pośladkach bądź okolicy międzyłopatkowej. Ból może promieniować do kończyn dolnych lub opasywać klatkę piersiową, a w przypadku zajęcia odcinka szyjnego kręgosłupa może dawać bóle głowy, ramion, rąk. Trwa kilkadziesiąt minut, bywa tępy, gniotący, ale może również mieć charakter pieczenia czy kłucia. Nasila się w bezruchu, natomiast korzystny efekt przynoszą ćwiczenia fizyczne. Jeśli w tej fazie choroby zostanie postawiona prawidłowa diagnoza, istnieją duże szanse na powstrzymanie rozwoju choroby i  spowolnienie procesu sztywnienia kręgosłupa. W kolejnych fazach choroby dominuje ograniczenie ruchomości kręgosłupa. Choroba przemieszcza się najczęściej od dolnych części kręgosłupa tu najczęściej się rozpoczyna, przez odcinek piersiowy ku górze, do odcinka szyjnego. W zaawansowanych postaciach schorzenia niemożliwe jest wykonywanie ruchów takich jak zgięcie, prostowanie, rotacje, skręty w żadnym z odcinków kręgosłupa. Kręgosłup zaczyna przypominać tzw. „kij bambusowy”, jest sztywny i aby wykonać jakikolwiek ruch pacjent musi angażować wszystkie partie ciała, co nadaje ruchowi „mechaniczny”, sztuczny charakter.
Mimo nazwy ZZSK w tej chorobie zdarza się także zajmowanie stawów obwodowych, takich jak stawy biodrowe, barkowe, kolanowe i łokciowe. Bardzo rzadko może występować zapalenie drobnych stawów rąk i stóp. Jednym z charakterystycznych objawów jest nawracające zapalenie stawu kolanowego, bardzo często z obecnością wysięku tj. płynu w stawie kolanowych. Należy zwracać uwagę na młodych pacjentów, którzy często skarżą się na wysięki i obrzęki kolana, niepoprzedzone urazami a także bolesność przyczepów ścięgnistych, jak ścięgno Achillesa w okolicy pięt, czy przyczepów mięśni do mostka. Obecność entezitiszapalenia przyczepów mięśniowych jest dość częstym objawem w przebiegu ZZSK, niestety bardzo trudnym do zdiagnozowania.
ZZSK może dotyczyć także innych tkanek i narządów, nie tylko narządu ruchu. Najczęściej dochodzi do zajęcia takich narządów, jak narząd wzroku, nerki, serce i płuca. Zwykle powikłania te występują u ok. 5 – 10% chorych. Niemniej jednak ich wystąpienie definiuje schorzenie, jako ciężko przebiegające i  pogarsza rokowanie u pacjentów.

Rozpoznanie ZZSK

Rozpoznanie choroby jest niezwykle trudne. Pomiędzy pierwszymi objawami schorzenia a postawieniem rozpoznania upływa zwykle kilka lat. To opóźnienie w  diagnostyce choroby powoduje gorsze rokowanie i słabsze efekty terapeutyczne szeregu leków. I dotyczy nie tylko mieszkańców Polski, ale także innych krajów, o zdecydowanie większych nakładach na diagnostykę i leczenie tej choroby. Dlatego też poszukiwane są coraz nowsze, bardziej adekwatne kryteria rozpoznawcze tego schorzenia. Dotychczas lekarze specjaliści posługiwali się tzw. „kryteriami nowojorskimi” do rozpoznania ZZSK. Kryteria te zawierały, jako jeden z czynników obecność charakterystycznych zmian radiologicznych. Już dzisiaj wiadomo, że klasyczne zdjęcie radiologiczne pokazuje zmiany w obrębie zajętych stawów bardzo późno. Dlatego też często badanie RTG jest obecnie zastępowane przez badanie rezonansem magnetycznym (MRI). Ta technika badawcza ma szczególną wartość w diagnozowaniu wczesnych postaci ZZSK u młodych mężczyzn z zapalnym bólem kręgosłupa oraz obecnością antygenu HLA B27. Pamiętajmy jednak, że początek diagnostyki należy zawsze rozpocząć od klasycznego zdjęcia radiologicznego, aby wykluczyć inne przyczyny choroby. Dopiero po wykonaniu tego badania wskazane jest, przy istotnych podejrzeniach, rozszerzenie o  badanie MRI stawów krzyżowo-biodrowych i kręgosłupa. Badanie ultrasonograficzne stawów (USG) znalazło zastosowanie w diagnostyce zapaleń tkanek miękkich (entezitis, daktylitis). Może ono wykazać zmienione zapalnie tkanki i umożliwić precyzyjne wstrzyknięcie leku w zajętą okolicę. Niezwykle ważną rolę odgrywają także badania laboratoryjne krwi i moczu. Takie testy jak OB, oznaczenie białka C-reaktywnego (CRP), morfologia krwi umożliwiają lekarzowi ocenę stanu zapalnego a badanie enzymów wątrobowych, stężenia kreatyniny informuje o  powikłaniach narządowych w przebiegu ZZSK, czy po stosowanych lekach.

Leczenie ZZSK

Wybór leczenia chorego z ZZSK musi być dostosowany do potrzeb pacjenta, typu schorzenia, na jakie dany pacjent choruje, obecności powikłań narządowych, aktywności choroby, stopnia niepełnosprawności.

Postępowanie niefarmakologiczne

Fizjoterapia jest najważniejszym niefarmakologicznym sposobem leczenia chorych z ZZSK. Stanowi ona profilaktykę ograniczenia ruchomości kręgosłupa, rozwoju niesprawności, a także pomaga w opanowaniu objawów bólu i  niesztywności. Wraz z postawieniem rozpoznania ZZSK pacjent powinien być skierowany do specjalisty rehabilitacji, który nauczy go wykonywania ćwiczeń i  poinstruuje o sposobach prewencji deformacji kręgosłupa i ograniczenia jego ruchomości. Każdy z chorych powinien otrzymać program ćwiczeń, który mógłby wykonywać regularnie w domu.
Psychoterapia, grupy wsparcia, terapia zajęciowa powinny uzupełniać program rehabilitacji pacjentów z każdym schorzeniem narządu ruchu.

Leczenie farmakologiczne

Leki przeciwbólowe
U pacjentów, u których dominują dolegliwości bólowe, jak również sztywność poranna, zalecane są leki niesteroidowe przeciwzapalne, jako leki pierwszego rzutu. Kierując się dobrem chorego zawsze należy uwzględniać powikłania żołądkowo-jelitowe, ze strony nerek oraz szpiku kostnego. Leki te, bowiem obarczone są wysokim ryzykiem działań niepożądanych i powinny być stosowane z  bardzo dużą ostrożnością i pod kontrolą lekarza. U wielu chorych przynoszą jednak bardzo dobry efekt w postaci zniesienia bólu oraz sztywności porannej. Są to preparaty szeroko stosowane w leczeniu różnych chorób, dlatego zawsze należy upewnić się u lekarza o interakcje z innymi lekami i czy pacjent nie przyjmuje dwóch preparatów z tej grupy. Najczęściej wypisywane leki to ibuprofen, diklofenaki (np.: olfen, naklofen, majamil, diklak), ketonal, czy nowsze generacje, jak nimesil, celebreks, minesulin. Możemy także zastosować leki wyłącznie o działaniu przeciwbólowym, jak na przykład paracetamol.
Kortykosteroidy mogą być stosowane w leczeniu ZZSK, szczególnie w wypadkach zajęcia pojedynczych stawów, takich jak stawy kolanowe, skokowe. Stosuje się je wówczas w postaci wstrzyknięć dostawowych kilkukrotnie w ciągu roku.
Leki modyfikujące przebieg choroby, takie jak sulfasalazyna, leflunomid i metotreksat nie mają takiego zastosowania w leczeniu ZZSK, jak w przypadku innych chorób reumatycznych. W niektórych przypadkach są one stosowane u pacjentów z objawami zapalenia stawów obwodowych. Działają one z pewnym opóźnieniem i tracą swój efekt po odstawieniu. Muszą być monitorowane przez lekarza pod kątem działań niepożądanych i co niezwykle ważne odstawione na 2-3 miesiące przed planowanym zajściem w ciążę. Spośród trzech wymienionych leków najbardziej skuteczna w  leczeniu wydaje się być sulfasalazyna.
Kolejną grupą leków, która w ciągu ostatnich dziesięciu lat całkowicie zmieniła leczenie chorych z ZZSK są tzw. leki biologiczne. Leki te, w sposób wybiórczy, blokują czynniki zapalne, które odpowiedzialne są za rozwój choroby. Są one skierowane przeciwko cząstkom TNF-alfa. Ich skuteczność i bezpieczeństwo potwierdza się w codziennym stosowaniu u pacjentów z ZZSK. Dotychczas okazały się najskuteczniejszymi lekami w leczeniu tej choroby. W największym stopniu spośród wszystkich znanych leków zmniejszają stan zapalny, ograniczają rozwój zmian strukturalnych oraz poprawiają sprawność chorych i jakość ich życia. Leki te w Polsce są dostępne w ośrodkach reumatologicznych, zajmujących się leczeniem biologicznym i są refundowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia. O  kwalifikacji do leczenia tymi preparatami decyduje lekarz reumatolog, po wykonaniu badania klinicznego, testów laboratoryjnych i radiologicznych. Obecnie w programach terapeutycznych dysponujemy następującymi preparatami: adalimumab, etanercept, infliksimab.

Przebieg i rokowanie

Przebieg ZZSK jest bardzo indywidualny. Obserwuje się typy powolne, które latami stopniowo doprowadzają do usztywnienia kręgosłupa, nie powodując zajmowania innych stawów. Istnieją również postaci przebiegające niezwykle agresywnie, które mogą doprowadzić do ciężkiego kalectwa. We wczesnych fazach choroby niezwykle trudno jest określić, jaką postać przybierze schorzenie, a  jest to o tyle istotne, że agresywne postaci choroby wymagają agresywnego leczenia. Spośród licznych czynników prognostycznych, czyli takich, które mówią o przebiegu choroby, do najgorzej rokujących zaliczamy: wczesny wiek rozpoczęcia choroby (przed 16 rokiem życia), podwyższone parametry zapalne, szybki postęp zmian radiologicznych, słabą odpowiedź na niesteroidowe leki przeciwzapalne, zajęcie stawów biodrowych oraz obecność manifestacji pozakręgosłupowych.
ZZSK jest niezwykle okaleczającym i ograniczającym życie pacjenta schorzeniem. Zarówno chory jak i całe społeczeństwo ponosi bardzo wysokie koszty leczenia choroby. Koszty te związane są bezpośrednio z utratą zdolności do wykonywania pracy, ale także z kosztami związanymi z utratą sprawności chorego (zaopatrzenie ortopedyczne, zabiegi rekonstrukcji stawów, zmiana w  organizacji życia codziennego). Dlatego też jedynym skutecznym sposobem powstrzymania tego schorzenia jest jak najwcześniejsza diagnoza i jak najwcześniejsze wdrożenie leczenia. Osiągnąć to możemy dzięki współpracy zespołu leczącego oraz pacjenta.

Opracowanie dr n med Izabela Domysławska
Adiunkt w Klinice Reumatologii Uniwersytet Medyczny w Białymstoku
Specjalista chorób wewnętrznych i reumatologii

Ostatnia aktualizacja: Grudzień 2013

 

http://poruszycswiat.pl/zesztywniajace-zapalenie-stawow-kregoslupa/