Haluksy-przyczyny, objawy i leczenie

Haluks (hallux, halluks, paluch koślawy) to choroba zwyrodnieniowa, polegająca na zniekształceniu stopy. Choroba dotyczy głównie kobiet - paluch koślawy ma prawie połowa z nich, a przyczynia się do niej nadwaga, noszenie butów na wysokich obcasach, stojący tryb życia oraz płaskostopie. Jeśli masz halluksy, to musisz wiedzieć, że nie zawsze wystarczy leczenie zachowawcze, często konieczna jest też operacja.

Jak powstają haluksy?

Wysoki obcas powoduje przeciążenie przedniej części stopy (przodostopia, a buty z ostrym czubkiem zwiększają ucisk na paluch i łuk poprzeczny stopy, co doprowadza do deformacji palców, rozwoju płaskostopia poprzecznego i bólu. Pod wpływem zniekształceń stopa zaczyna inaczej pracować: nierównomiernie rozkłada się ciężar ciała, paluch przestaje być mocnym punktem podparcia w czasie chodu, pogarsza się wytrzymałość struktur, które stabilizują stopę, mięśnie stają się słabsze, a nadmiernemu przeciążeniu ulega wewnętrzna krawędź stopy. Nieprawidłowemu ustawieniu palca towarzyszą zmiany chorobowe stawu w postaci bolesnego, często zmienionego zapalnie zgrubienia u podstawy palca, po wewnętrznej stronie stopy. Pacjenci zwlekają z wizytą u lekarza, a kiedy do niego docierają deformacja i ból są już zaawansowane, chorzy mają też problemy z kupnem butów (ucisk obuwia na zniekształcony paluch potęguje objawy i wywołuje stan zapalny wokół uwypuklenia głowy i kości śródstopia oraz zaczerwienienie i ból). Objawami towarzyszącymi mogą być też: zapalenie wysiękowe kaletki na wysokości stawu śródstopno-palcowego, kaletka (woreczek wypełniony śluzem w miejscu tarcie na wystającą kość przy paluchu), bolące zgrubienia naskórka, który jest odpowiedzią na ucisk, a także narastające stopniowo podwichnięcie stawu śródstopno-palcowego.

Haluksy: genetyczna skłonność do palucha koślawego

Ogromną rolę w rozwoju palucha koślawego odgrywa genetyczna skłonność do tego schorzenia. Dziedziczymy np. nieprawidłowy kształt powierzchni stawu śródstopno-palcowego, wiotkość tkanki łącznej większą niż w statystycznej populacji, specyficzne ustawienie kości śródstopia czy też tzw. egipski kształt stopy (paluch dłuższy od drugiego palca), które sprzyjają powstawaniu halluksów.
O tym, że największe znaczenie mają predyspozycje genetyczne do palucha koślawego, świadczy fakt, że w ok. 70 proc. przypadków występuje on rodzinnie w linii żeńskiej (ma go babka, córka, wnuczka). Natomiast takie czynniki jak nadwaga czy noszenie niewłaściwego obuwia zwiększają ryzyko powstania palucha koślawego. Rozwojowi tej deformacji sprzyja także płaskostopie podłużne (poprzeczne to zazwyczaj skutek, a nie przyczyna halluksów).

Haluksy: jak zapobiegać zniekształceniu palców

Najistotniejszą sprawą w zapobieganiu powstawaniu haluksów jest noszenie wygodnego obuwia: nie za ciasnego i nie za wąskiego (precz spiczaste noski i wąskie czubki!), ćwiczenie palców stopy, rezygnacja z wysokich obcasów, niedopuszczanie do nadwagi (zdrowa dieta) i ćwiczenia fizyczne.

Jak leczy się haluksy

Po pojawieniu się pierwszych objawów koślawego palucha zacznij działać - przede wszystkim idź na konsultacje ortopedyczną. Lekarz obejrzy twoją stopę i wybierze najlepszą dla ciebie metodę na zapobieganie haluksów: wkładki ortopedyczne, gimnastykę korekcyjną czy fizykoterapię.
Najprostszymi metodami, do których mają dostęp pacjenci to:

plastry na haluksy czy żelowe osłony na haluksy - często wzbogacone o olejki o działaniu leczniczym, chroniące bolące miejsce,

kliny międzypalcowe, separatory, - przywracają palcom stóp właściwe ustawienie, zmniejszają ból i tarcie, szczególnie polecane w przypadku występowania haluksów i zachodzących na siebie palców lub odcisków miedzy palcami w początkowej fazie deformacji.

peloty (pelota - kropelka, poduszka, wkładka w kształcie kropli) żelowe, peloty w kształcie litery T, wkładki i półwkładki - dobrze wpływają na rozkład nacisku w stopie, zapobiegają płaskostopiu poprzecznemu i spowalniają rozwój koślawości palucha, można ich używać także nosząc także do buty na obcasie, - poduszki ochronne pod przodostopie - specjalnie przeznaczone dla pań, noszą szpilki,

silikonowe wkładki metatarsalne - przeznaczone szczególnie dla kobiet z płaskostopiem poprzecznym i haluksem; dzięki obecnej pelocie poprzeczne sklepienie stopy jest uniesione do góry, dzięki czemu korygowane jest ustawienie koślawego palucha,

opaska na haluksy – żelowa wkładka chroni przed otarciami i utrzymuje paluch we właściwej pozycji, korzystnie wpływa na rozkład nacisku na stopie i zapobiega osłabieniu mięśni i zniekształceniom kości,

aparaty korekcyjne na dzień lub na noc - skuteczne zarówno w profilaktyce jak i w leczeniu haluksów oraz w rehabilitacji po operacji. Aparaty te skutecznie znoszą ból i hamują pogłębianie się deformacji,

Hallufix - szyna zalecana w profilaktyce, jak i w leczeniu haluksów w fazie początkowej, przy niewielkiej deformacji, a także w przypadku zapalenia kaletki oraz w okresie pooperacyjnej rehabilitacji. Ta dynamiczna szyna może być stosowana bez problemu w dzień i jest alternatywą dla sztywnej szyny ograniczającej ruch. Koryguje płaskostopie poprzeczne, które jest jedną z przyczyn powstawania haluksów.

Jeśli zmianom zniekształcającym palce zacznie towarzyszyć ból, lekarz może zalecić ci stosowanie leków przeciwbólowych i przeciwzapalnych. Jeżeli dolegliwości bólowe i zniekształcenie są znaczne, a metody nie- operacyjne (zachowawcze) mało skuteczne niezbędne jest leczenie operacyjne.

Haluksy: kiedy konieczna jest operacja

Rodzaj zastosowanej techniki operacyjnej zależy od stopnia deformacji palucha i pozostałych elementów stopy. Stosowane są metody operacyjne, takie jak:

• korekcja dokonywana wyłącznie na tkankach miękkich, to znaczy torebce stawowej i ścięgnach z częściową resekcją głowy kości śródstopia w przypadkach mało zaawansowanej wady.
• osteotomia Chevron - rodzaj osteotomii wykonywany w niektórych przypadkach palucha koślawego. Osteotomia jest dokonywana w obrębie głowy i kości śródstopia.
• osteotomie klinowe i półkuliste - wykonywane w przypadku palucha koślawego polegające na wycięciu klina kostnego w obrębie kości i ewentualne jego usunięciu lub przemieszczeniu w inne miejsce celem korekcji deformacji.
• metoda Scarf, jest możliwość wczesnego obciążenia operacyjnej kończyny oraz stabilne zespolenie odłamów pozwalające na leczenie bezgipsowe. Pacjenci w bardzo krótkim czasie od operacji (2-3 doby) mogą obciążyć stopę korzystając z butów pooperacyjnych (do chodzenia). Po nie mniej niż 6 tygodniach pacjenci powracają do chodzenia w obuwiu codziennym.

Leczenie bezgipsowe jest również możliwe w przypadku dobrego i stabilnego zespolenie odłamów kostnych drutami Kirschnera po osteotomii klinowej lub półkolistej. Takie zespolenie jest równie wartościowe jak śrubami w metodzie Scarfy, a materiał zespalający można łatwo usunąć bez konieczności kolejnej operacji. Pełne obciążanie stopy zanim uzyska się zrost kostny, czyli przed upływem 6 tygodni nawet przy zespoleniu śrubami (metoda Scarfy lub Chevron) jest ryzykowne ze względu na możliwości wyrwania śrub z kości.
Mnogość istniejących metod operacyjnych świadczy o tym, że nie ma jednej dobrej i uniwersalnej metody. Zatem warunkiem dobrego wyniku pooperacyjnego jest staranne dobranie rodzaju operacji do stopnia zaawansowania deformacji stopy.

http://www.poradnikzdrowie.pl/zdrowie/kregoslup/haluksy-przyczyny-objawy-i-leczenie_38243.html

skręcenie stawu

Skręcenie stawu polega na uszkodzeniu więzadeł stawowych w wyniku urazu, którego siła przekracza wytrzymałość więzadła, a zakres ruchu po urazie jest większy, niż pozwala fizjologia. Uszkodzenie może dotyczyć więzadeł stawowych, torebek stawowych i chrząstek stawowych. Skręceniom najczęściej ulegają staw skokowy i staw kolanowy. Czasami może dojść do bolesnych uszkodzeń w obrębie mięśnia lub ścięgna. Wówczas mówimy o naderwaniu bądź naciągnięciu.

Spis treści

1. Przyczyny skręcenia stawu
2. Leczenie skręcenia stawu

1. Przyczyny skręcenia stawu

Uszkodzenie stawu następuje zazwyczaj w wyniku niewłaściwego postawienia nogi na podłożu, wskutek upadku czy podczas wypadków komunikacyjnych. Uraz stawu skokowego bądź kolanowego objawia się silnym bólem uniemożliwiającym ruch, powstaje obrzęk oraz krwiak.

Skręcenie stawu można podzielić na:

• skręcenia lekkie, charakteryzujące się minimalnym krwiakiem i obrzękiem okolicy stawu, brakiem ruchów patologicznych i niewielkiego stopnia upośledzeniem czynności stawu;
• skręcenia średnie – objawy bardziej nasilone niż w skręceniu lekkim, występują niewielkiego stopnia ruchy patologiczne;
• skręcenia ciężkie – silny ból i obrzęk, duża niestabilność stawu.

Uszkodzenia stawów częściej występują u osób otyłych. Urazom sprzyjają poza tym takie czynniki, jak: słaba kondycja fizyczna, noszenie niewłaściwego obuwia (np. szpilki), wypadki, jazda na łyżwach lub deskorolce, uprawianie sportów kontaktowych. Na stawy niekorzystnie wpływają zbyt intensywne treningi sportowe.
Urazy stawu skokowego, zwane potocznie „skręceniem kostek”, dotykają głównie ludzi młodych, zwłaszcza tych, którzy uprawiają sport. Lekkoatleci czy piłkarze bardzo często narzekają na tego rodzaju urazy. Do skręceń stawów dochodzi bardzo często u osób, które pragną z dnia na dzień poprawić swoją kondycję. Niewłaściwie dobrany trening może doprowadzić u nich do zbytniego obciążenia stawu, a w konsekwencji do jego skręcenia.
Wszelkie urazy w obrębie stawu mogą przyczynić się do rozwoju zmian zwyrodnieniowych, prowadzą do osłabienia stawu, przez co jest on narażony na kolejne skręcenia.

2. Leczenie skręcenia stawu

W lekkich urazach stosuje się okłady wysychające, okłady z lodu, bandaż elastyczny. Przy skręceniach średnich i ciężkich – unieruchomienie w gipsie. Czas unieruchomienia skręconego stawu wynosi zazwyczaj 3 tygodnie. W tym czasie więzadła stawowe powinny ulec wygojeniu. W przypadku poważnego urazu stawu oraz gdy dodatkowo doszło do złamania kości, stosuje się leczenie operacyjne. Nowoczesną metodą leczenia urazów stawu kolanowego jest artroskopia. Zabieg przeprowadza się bez otwierania stawu. Metoda ta gwarantuje szybki powrót pacjenta do pełnej sprawności fizycznej. Już w dniu zabiegu chory może powrócić do domu.
Jeżeli doszło do poważnego uszkodzenia stawów, niezbędna jest rehabilitacja, która polega na wykonywaniu określonych ćwiczeń ruchowych. Rehabilitacja zazwyczaj trwa do 8 tygodni. Niektóre ciężkie urazy wymagają dłuższego leczenia.
Aby zapobiegać skręceniom stawów, należy uważnie kupować buty. Właściwy dobór obuwia jest szczególnie ważny, zwłaszcza u osób zajmujących się sportem (lekkoatletyką, grą w koszykówkę, siatkówkę czy piłkę nożną). Idealne buty powinny chronić staw skokowy, posiadać stabilizatory profilaktyczne lub wkładki zapobiegające przeciążeniom. Stawy można chronić przez stosowanie ochraniaczy i opasek. Ponadto wszelkie bóle stawu kolanowego i skokowego powinniśmy zgłaszać lekarzowi, by nie dopuścić do poważnych urazów. Warto także pamiętać, by przeprowadzać odpowiednią rozgrzewkę przed wysiłkiem sportowym. Ponadto, uprawiając jakąkolwiek dyscyplinę sportową powinniśmy pamiętać, by wysiłek zwiększać stopniowo.

https://portal.abczdrowie.pl/skrecenie-stawu

złamanie kości, podział, diagnostyka, leczenie

Złamanie nogi, inaczej złamanie kończyny dolnej, to uraz kości mogący pojawić się w wielu miejscach. Najgroźniejsze są złamania kości biodrowej i udowej, które muszą być leczone operacyjnie. Postępowanie przy złamaniach nogi obejmuje opatrzenie złamania otwartego oraz unieruchomienie kończyny. W szpitalu wykonywane jest zdjęcie RTG złamanej kończyny. Po leczeniu zachowawczym musi być wykonywana rehabilitacja chorej kończyny.

Podział złamań nogi

Na kończynę dolną składa się wiele kości, dlatego też złamania nogi mogą być różne, w zależności od konkretnej kości, w której wystąpił uraz. Wyróżniamy:

• złamania kości biodra,
• złamania kości uda,
• złamania kości rzepki,
• złamania kości podudzia: złamanie kości piszczelowej, złamanie kości strzałkowej oraz złamania tzw. widełek goleni (kości bocznej, przyśrodkowej). Łączne ich złamanie to złamanie kości goleni,
• złamania kości stopy: złamania kości stępu, złamania kości śródstopia i palców.

Złamania nogi mogą być złamaniami zamkniętymi i złamaniami otwartymi. Często są to złamania z przemieszczeniem, a także złamania z odpryskiwaniem kawałków kości. W zależności od typu złamania, a także umiejscowienia urazu, należy dokładnie wiedzieć jak postępować przy złamaniu nogi. Różne może być także leczenie tych urazów kości.

Postępowanie przy złamaniu nogi

Złamanie nogi często można zauważyć, gdyż w większości przypadków uraz ten to złamanie z przemieszczeniem. Wtedy też kończyna ulega zniekształceniu. Pierwsza pomoc przy złamaniu nogi nie różni się zbytnio od postępowania przy innych złamaniach. Przede wszystkim należy unikać poruszania złamaną kończyną, aby nie pogłębić i pogorszyć urazu kości. Należy unieruchomić kończynę, stosując tzw. unieruchomienie obłożeniowe. Nogę stabilizuje się płaskim przedmiotem, np. deską, nartą itp., przyczepiając go do kończyny za pomocą elastycznej opaski. Gdy uraz nogi jest złamaniem otwartym, należy nałożyć na ranę jałowy opatrunek osłaniający, odpowiednio przyczepiając go do kończyny, ale w taki sposób, aby nie spowodować większego uszkodzenia kończyny. Następnie należy wykonać unieruchomienie nogi. Aby zmniejszyć szybkość powstawania obrzęku, zaleca się, aby kończyna znajdowała się powyżej poziomu serca. Można także stosować okłady z lodu, w celu zmniejszenia obrzęku. Następnie należy udać się do lekarza ortopedy lub najlepiej do szpitala. Niekiedy w wyniku upadku może nie być widocznych oznak złamania, ale pojawia się silny ból oraz trudności w poruszaniu kończyną. W takim wypadku należy niezwłocznie udać się do szpitala na izbę przyjęć, w celu zdiagnozowania, czy doszło do złamania kości, czy jedynie do skręcenia czy zwichnięcia nogi.

Diagnostyka i leczenie złamania nogi

Diagnostyka złamania nogi polega na wykonaniu badania radiologicznego. Na podstawie zdjęcia RTG złamanej kończyny lekarz może określić wielkość złamania, jego umiejscowienie, ewentualne przemieszczenia kości czy odłamanie kawałków kości. W szpitalu nakładane jest unieruchomienie w postaci opatrunku gipsowego. W przypadku, gdy złamanie dotyczy kości udowej unieruchomienie wykonuje się od biodra do kostki. Jeżeli uraz to złamanie kości goleni, należy unieruchomić kończynę od powyżej kolana do pięty. Złamania kości stopy – należy unieruchomić całą stopę oraz kostkę. Po odpowiednio długim czasie unieruchomienia złamanej nogi (co najmniej 4 tygodnie) pacjent musi korzystać z ćwiczeń rehabilitacyjnych, w szczególności gdy unieruchomione było także kolano. Stosowana jest najczęściej kinezyterapia. Niektóre złamania kości, przed leczeniem zachowawczym, muszą być jednak leczone operacyjnie, np. złamanie kości biodrowej czy udowej. Po operacji należy jak najszybciej rozpocząć rehabilitację kolana.

https://portal.abczdrowie.pl/zlamanie-nogi