zespół stawu krzyżowo biodrowego, definicja, objawy

W pierwszej połowie XX w. zespół stawu krzyżowo-biodrowego stanowił najczęstsze rozpoznanie u osób z lumbago (bólem krzyża). Określano tym mianem na ogół każdy ból krzyża, pośladków lub nóg. Przed 1932 r. zespół stawu krzyżowo-biodrowego był bardzo popularnym rozpoznaniem. Istniał nawet okres nazwany „erą stawu krzyżowo-biodrowego".

 

Pod koniec lat 80. XX w. wielu lekarzy „odkryło ponownie" stawy krzyżowo-biodrowe jako potencjalne źródło bólu kręgosłupa. Jednak nawet obecnie ból stawu krzyżowo-biodrowego często pozostaje niedostrzeżony. Wielu lekarzy nie było szkolonych, aby brać go pod uwagę. Często jest im ciągle jeszcze trudno uwierzyć, że staw z tak ograniczonym zakresem ruchu może spowodować ból kręgosłupa.

Zwyrodnieniowe zapalenie stawów krzyżowo-biodrowych może spowodować wiele problemów. Często trudno jest dokładnie określić, jakie były przyczyny zużycia stawów. Jedną z najczęstszych przyczyn jest uraz. Może on być wynikiem bezpośredniego upadku na pośladki, wypadku samochodowego lub nawet uderzenia w bok miednicy. Siła tych urazów może spowodować naciągnięcie więzadeł wokół stawu. Więzadła są mocnymi wiązkami tkanki łącznej przytrzymującymi stawy. Ich przerwanie może spowodować zbyt dużą ruchomość stawu. Nadmierna ruchomość może prowadzić do zużycia stawu i bólu związanego z jego zwyrodnieniowym zapaleniem. Urazy mogą również powodować bezpośrednie uszkodzenie chrząstki wyściełającej powierzchnie stawów, w których występuje ruch. Z czasem doprowadzi to również do zwyrodnieniowego zapalenia stawu.

 

Ból może być również powodowany przez zmiany patologiczne kości krzyżowej. Kość krzyżowa jest tak naprawdę wysoce wyspecjalizowaną grupą kręgów. Powstaje ona w trakcie rozwoju wewnątrzmacicznego płodu w wyniku zrośnięcia się kilku kręgów. U niektórych ludzi kości wchodzące w jej skład jednak się nie zrastają. W tych przypadkach dwa lub więcej kręgów, które powinny się zrosnąć, pozostaje rozdzielonych. Powoduje to nieprawidłową sytuację, w której staw krzyżowo-biodrowy nie zostaje prawidłowo ukształtowany i istnieje fałszywy staw (czasem zwaną „zespołem przejściowym”). Tę nieprawidłowość można zobaczyć na prześwietleniach rentgenowskich. Wydaje się, że osoby z tym zespołem mają więcej problemów ze stawami krzyżowo-biodrowymi, a także występuje u nich ból kręgosłupa, który odczuwany jest jako wychodzący z tej okolicy.

 

Kobiety są narażone na szczególnie wysokie ryzyko pojawienia się problemów ze strony stawów krzyżowo-biodrowych w późniejszym etapie życia, ze względu na przebyte porody. W trakcie ciąży są uwalniane hormony żeńskie, które umożliwiają rozluźnienie tkanek łącznych organizmu. Jest ono potrzebne, aby miednica rozciągnęła się na tyle, żeby mogło urodzić się dziecko. To rozciągnięcie powoduje zmiany stawów krzyżowo-biodrowych, co zwiększa, czasem nadmiernie, ich zakres ruchu. Z biegiem lat zmiany te mogą doprowadzić do zapalenia stawów ze zużycia. W trakcie ciąży stawy krzyżowo-biodrowe mogą powodować dolegliwości z powodu działania hormonów, które je rozluźniają, jak również w związku z uciskiem wywieranym przez rosnące dziecko. Im więcej przebytych ciąż, tym większe jest ryzyko pojawienia się problemów ze strony stawów krzyżowo-biodrowych.

Objawy zespołu stawu krzyżowo-biodrowego często jest trudno odróżnić od innych rodzajów bólu krzyża. W większości przypadków występuje nieswoisty ból pleców i miednicy, który niczym szczególnym się nie wyróżnia, co bardzo utrudnia rozpoznanie omawianego schorzenia. Najczęstszymi objawami zespołu stawu krzyżowo-biodrowego są:

• ból krzyża
• ból pośladka
• ból uda
• trudności z dłuższym usiedzeniem w miejscu ze względu na pojawiający się ból