uszkodzenie rdzenia kręgowego, diagnoza, objawy, ryzyko

Definicja

Uraz rdzenia kregowego moze polegac na jego stluczeniu, ucisku, naciagnieciu, rozerwaniu, przecieciu (rany klute), zlamaniu, a nawet zmiazdzeniu. Uraz rdzenia kregowego jest zazwyczaj wynikiem wypadku (np. wypadku motocyklowego, upadku, urazów sportowych) lub przemocy (np. ran postrzalowych ^{2 3}). Moze byc równiez wynikiem powiklan po zabiegach chirurgicznych lub skutkiem chorób (np. polio, rozszczep kregoslupa, ataksja Friedreicha).⁴

Czynniki ryzyka

Uraz rdzenia kregowego moze wystapic u kazdego czlowieka, ale niektóre osoby stanowia grupe podwyzszonego ryzyka. Sa to^2,3:

• mezczyzni – 80% wszystkich przezywajacych urazy rdzenia kregowego stanowia mezczyzni
• mlodzi dorosli – wiecej niz polowa urazów rdzenia kregowego zdarza sie osobom w wieku 16–30 lat
• osoby starsze – zazwyczaj w wyniku upadku
• osoby aktywne w sporcie – zwlaszcza lekkoatleci
• osoby z zaburzeniami dotyczacymi kosci lub stawów – np. cierpiace na zapalenie stawów czy osteoporoze.

Objawy

Uraz rdzenia kregowego moze doprowadzic do utraty jego czynnosci nawet wtedy, gdy rdzen kregowy nie zostal przerwany. W rzeczywistosci u wiekszosci osób z uposledzona funkcja rdzenia kregowego z powodu urazu nie zostal on przerwany. ⁴

Objawy urazów rdzenia kregowego³

• silny ból lub ucisk szyi, glowy lub pleców
• mrowienie lub utrata czucia w rekach, palcach rak, stopach lub palcach stóp
• czesciowa lub calkowita utrata kontroli nad któras czescia ciala
• parcie na mocz lub na stolec, nietrzymanie lub zatrzymanie moczu lub stolca
• trudnosci z utrzymaniem równowagi i chodzeniem
• nieprawidlowe uczucie ucisku podobnego do ucisku opaski na klatce piersiowej (ból, ucisk)
• uposledzone oddychanie
• pojawiajace sie nierównosci na glowie lub na plecach.

Badania wykazaly, ze u wiekszosci osób, które przezyly uraz rdzenia kregowego, wystepuje co najmniej jeden wtórny problem spowodowany urazem. Oto ich lista¹:

• spastycznosc
• otylosc
• ból
• infekcja dróg moczowych
• ból uciskowy.

Diagnoza

Uraz rdzenia kregowego jest zazwyczaj diagnozowany na podstawie utraty jego czynnosci ponizej miejsca urazu oraz innych objawów, jak: niedowlady, zaburzenia czucia, zaburzenia swiadomosci czy niewydolnosc oddechowa.

Jesli lekarz podejrzewa uraz rdzenia kregowego:

• wykona pelne badanie fizykalne
• zbierze szczególowe informacje (wywiad)
• przeprowadzi specjalistyczne badania diagnostyczne dotyczace spastycznosci spowodowanej urazem rdzenia kregowego.

Spastycznosc jest spowodowana uszkodzeniem lub urazem czesci osrodkowego ukladu nerwowego (mózgu lub rdzenia kregowego), która kontroluje ruchy dowolne. Uszkodzenie zaklóca wazne sygnaly pomiedzy ukladem nerwowym a miesniami, wywolujac nierównowage, która wzmaga aktywnosc miesni lub skurcze.
Spastycznosc moze utrudniac ruch, przyjmowanie pozycji ciala i zachowywanie równowagi. Moze wplywac na zdolnosc poruszania jedna konczyna lub wieksza ich liczba oraz poruszania jedna polowa ciala. Czasami spastycznosc ma tak ciezki przebieg, ze przeszkadza w codziennych zajeciach, w snie i opiece nad chorym. W niektórych sytuacjach utrata kontroli moze byc niebezpieczna dla chorego.

http://www.medtronic.pl/twoje-zdrowie/uraz-kregoslupa-choroby-rdzenia-kregowego/index.htm