"zabiegi chirurgii małoinwazyjnej"-operacje kręgosłupa, chirurgia kręgosłupa

,,Chirurgia małoinwazyjna to stosunkowo młoda dziedzina chirurgii. Jej głównym założeniem jest to, aby możliwie najbardziej zminimalizować ranę operacyjną, a co za tym idzie zmniejszyć krwawienie, a także ból i obrzęk pooperacyjny. Dzięki temu skraca się również czas rekonwalescencji i pacjent może dużo szybciej powrócić do sprawności i aktywności sprzed zabiegu. W celu zmniejszenia urazu operacyjnego używa się mikroskopów (by powiększyć pole operacyjne), a także endoskopu – rodzaju wziernika z własnym źródłem światła, służącego do wykonywania zabiegów endoskopowych. Precyzyjne użycie narzędzi zmniejsza uraz skóry, mięśni i powięzi, dzięki czemu operowany pacjent może opuścić szpital nawet po jednej dobie od zabiegu.

Z powodu tego, że pole operacyjne jest tak małe (nacięcie skóry z reguły nie przekracza 2-4cm) i chirurg nie otwiera powłok skórnych na taką skalę, jak w klasycznej chirurgii, przed operacją konieczne jest przeprowadzenie dokładnych badań przed operacją (RTG i MRI – rezonans magnetyczny – bardzo dokładne badanie, przedstawiające przekroje narządów wewnętrznych człowieka we wszystkich płaszczyznach), dzięki któremu można precyzyjnie określić zakres i miejsce zabiegu. W trakcie trwania zabiegu powinien być zapewniony śródoperacyjny podgląd RTG.

Zakres zabiegów możliwych do przeprowadzenie w procedurze małoinwazyjnej jest prawie taki sam, jak w przypadku klasycznej chirurgii.

Laminotomia, laminectomia
Częściowe usunięcie łuku kręgu – laminy – która tworzy tylną ścianę kanału kręgowego. Wykonywana w przypadku konieczności otwarcia dostępu do kanału kręgowego. W przypadku usunięcia całego łuku i stawu międzywyrostkowego konieczne jest użycie implantu i stabilizacja poziomu poddanego zabiegowi. Mówimy wtedy o laminectomii. Oba zabiegi mogą być jedno- i obustronne. Większość technik chirurgicznych wymaga wykonania w pierwszym etapie hemilaminotomii lub laminotomii, szczególnie dyscektomia i mikrodyscektomia.

Foraminotomia
Zabieg polegający na otwarciu dostępu do kanału kręgowego, a następnie poszerzenia otworu międzykręgowego, skąd wychodzi nerw korzeniowy. Wykonywana w przypadku zwężenia kanału kręgowego i otworu międzykręgowego oraz nacisku na korzeń nerwu w tymże otworze.

Mikrodyscektomia
W przypadku ucisku jądra miażdżystego na struktury nerwowe w kanale kręgowym(czyli w dyskopatii czy przepuklinie dysku) konieczne jest usunięcie części tego jądra. Operacja polega na nacięciu skóry nad uszkodzonym dyskiem, odsłonięciu łuku kręgu po stronie, z której występują objawy, wykonaniu hemilaminektomii – jednostronnego usunięcia blaszki łuku kręgowego oraz sąsiadującego od góry i dołu więzadła żółtego z pozostawieniem wyrostka kolczystego. Następnie odsłania się w kanale kręgowym wypadnięte jądro miażdżyste i usuwa wypadnięty fragment Tylko w wybranych, rzadkich przypadkach konieczne jest wykonanie otwartej dyscektomii.

Termonukleoplastyka
Wykorzystuje zjawisko termokoagulacji kontrolowanej. W krążku międzykręgowym po wewnętrznej stronie pierścienia włóknistego umieszcza się cewnik (wykorzystując obrazowanie RTG!) Emitowana przez niego temperatura około 50° C powoduje zmiany w strukturze włókien kolagenowych pierścienia włóknistego otaczającego jądro miażdżyste. Jest to procedura małoinwazyjna, posiada jednak bardzo ograniczone wskazania których należy ściśle przestrzegać, aby osiągnąć zadowalającą skuteczność.

Przezskórna laserowa dekompresja dysku
PLLD wykorzystuje laser. Polega na umieszczeniu w krążku międzykręgowym specjalnej igły (znów pod kontrolą metod obrazowania), przez którą wprowadza się światłowód podłączony do odpowiedniego laser. Przy jego pomocy usuwa się fragment jądra miażdżystego i odparowuje wodę, z której w dużej części krążek się składa. Dzięki temu zmniejsza się ciśnienie wewnątrz dysku i równocześnie ustępuje ucisk na nerwy.
Zabieg trwa 15 do 30 minut, przeprowadzany jest w znieczuleniu miejscowym lub w krótkiej sedacji uzyskanej przez podanie odpowiednich leków dożylnie. Skuteczność tej procedury jest wysoka – sięga 90%. Tą metodą nie można uzyskać wzmocnienia pierścienia włóknistego, zmniejszenie objętości dysku jest minimalne, za to uzyskuje się znaczne obniżenie ciśnienia w dysku.
Procedura znajduje zastosowanie, kiedy struktura pierścienia włóknistego nie jest jeszcze uszkodzona, dysk jest „sprężysty”, w badaniu MRI nie stwierdza się zaburzeń struktury i ciągłości pierścienia włóknistego, a wysokość dysku nie jest obniżona. 

Selektywna endoskopowa discectomia metodą YESS (SED/YESS)
Do usunięcia przepukliny, protruzji lub wypadnięcia jądra miażdżystego krążka międzykręgowego wykorzystywany jest endoskop. Jest to urządzenie, które posiadając wbudowaną kamerę przekazuje poprzez światłowód obraz pola operacyjnego na monitor. W metodzie YESS wykorzystywane jest dojście tzw. tylno-boczne – z małego cięcia skórnego wprowadza się endoskop do krążka międzykręgowego z boku, poprzez mięśnie przykręgosłupowe, których chirurg nie przecina, a tylko delikatnie rozwarstwia, omijając kanał kręgowy. Rdzeń kręgowy, worek oponowy, korzenie nerwowe, naczynia nie są narażone na tak dużą traumatyzację, jak w klasycznej chirurgii, co pomaga uniknąć najczęstszych powikłań, jak zrosty w kanale kręgowym (narzędzia w ogóle nie przechodzą przez kanał kręgowy w trakcie operacji YESS), oraz destabilizacji kręgosłupa.

Przezskórna plazmowa radio-frekwencyjna nukleoplastyka koblacyjna
Podczas zabiegu specjalne urządzenie wytwarza plazmę gazową, którą do wnętrza dysku wprowadza elektroda, umieszczona w nim przy pomocy igły wkłutej przez dostęp boczny pod kontrolą monitora fluoroskopowego. W następstwie tego następuje usunięcie części dysku i jego dekompresja. Redukowany jest ucisk wypukliny dyskowej na pobliski korzeń nerwowy, co zmniejsza lub usuwa dolegliwości bólowe oraz znacznie poprawia komfort chorego. Temperatura wytwarzanej plazmy wynosi 40°C. Dzięki temu nie zachodzi niebezpieczeństwo uszkodzenia termicznego otaczających tkanek i nasilonej niekorzystnej reakcji zapalnej(odpowiedni rozkład mediatorów zapalenia). Do tego zabiegu kwalifikuje się chorych głównie z dyskopatią w odcinku lędźwiowym jak i szyjnym, a także dolnym piersiowym.

Dynamiczna stabilizacja międzykolcowa kręgosłupa DIAM

Do zabiegu kwalifikują: niestabilność kręgosłupa, przemieszczenia lub zwyrodnienia krążka międzykręgowego, inne choroby krążka, choroby krążków międzykręgowych lędźwiowych z uszkodzeniem rdzenia kręgowego i/lub korzeni rdzeniowych, zespół wąskiego kanału kręgowego, pourazowa spondylopatia i inne spondylopatie, kręgozmyk, kręgoszczelina, skoliozy, kifozy, stan po usunięciu przepukliny.

Zamiast klasycznych metod stabilizacji (spondylodeza, artrodeza) w schorzeniach z towarzyszącą niestabilnością kręgosłupa stosuje się od niedawna nowoczesną metodę stabilizacji międzywyrostkowej dynamicznej DIAM. Elastyczny, odkształcalny implant DIAM zastępuje w tej metodzie tradycyjny sztywny implant. DIAM przejmuje część obciążeń zachowując jednocześnie naturalną ruchomość poszczególnych jego elementów. Dzięki temu odciążeniu zmniejsza się nacisk na korzenie rdzeniowe, wyrostki stawowe oraz tylną część trzonu powodując prawidłowe ustawienie wyrostków stawowych, odtworzenie prawidłowych napięć więzadeł, poszerzenie patologicznie zwężonej przestrzeni międzykręgowej i stabilizację danego odcinka kręgosłupa. Co ważne, unikamy kumulacji naprężeń w segmentach leżących w bezpośrednim sąsiedztwie stabilizowanego obszaru, co występuje podczas procedur usztywniających kręgosłup.

Zalety metod mało- i mikroinwazyjnych to zmniejszenie urazu operacyjnego, wielkości krwawienia, obrzęku tkanek, skrócenie czasu pobytu pacjenta w szpitalu.
 autor: Ewelina Michalczyk, dziennikarka branżowa''

ze strony dbamokregoslup.pl