Klasyfikacja kręgozmyków wg. Wiltse:
- kręgozmyk węzinowy (kręgozmyk istmiczny) polega na przerwaniu węziny łuku (spondylolizie) z przemieszczeniem kręgu. Kręgozmyk ten jest typowy dla pacjentów dorosłych najczęściej w 3-4 dekadzie życia.
- kręgozmyk węzinowy (kręgozmyk istmiczny) polega na przerwaniu węziny łuku (spondylolizie) z przemieszczeniem kręgu. Kręgozmyk ten jest typowy dla pacjentów dorosłych najczęściej w 3-4 dekadzie życia.
- kręgozmyk dysplastyczny jest
to wrodzony niedorozwój łuków i stawów kręgu, występujący u około 25% przypadków
choroby.
- kręgozmyk zwyrodnieniowy
jest związany ze zwyrodnieniem stawów kręgosłupa i krążka międzykręgowego i
jest on typowy dla ludzi starszych.
- kręgozmyk urazowy jest to
ześlizg na podłożu urazowego złamania łuku.
Stopnie kręgozmyku (wg
Meyerdinga- procent kręgu, który nie znajduje się nad niższym kręgiem):
I° - do 25%
II° - 25% - 50%
III°- 50% - 75%
IV°- 75% - 100%
powyżej 100% (całkowita
utrata styczności 2 kręgów)
Objawy
Objawami ogólnymi kręgozmyku są ból, deformacja tułowia i pogorszenie sprawności ruchowej chorego oraz zaburzena neurologiczne wśród których najczęściej obserwuje się niedowłady, zaniki mięśniowe, osłabienie odruchów, zaburzenia potencji, zaburzenia zwieraczy pęcherza i odbytu (rzadkie) oraz zaburzenia czucia.
W przebiegu kręgozmyku charakterystyczny jest chód pajaca polegający na tym, iż pacjent chodzi na lekko ugiętych nogach zrotowanych na zewnątrz.
Rozpoznanie
Do rozpoznania wystarcza zwykle zdjęcia radiologiczne przeglądowe. W niektórych przypadkach konieczne jest wykonanie tomografii komputerowej, która jest wskazana do oceny zwężenia kanału kręgowego szczególnie w kręgozmyku zwyrodnieniowym) lub rezonansu magnetycznego.
Leczenie
Przy braku objawów kręgozmyk można tylko obserwować.
W kręgozmyku o niedużym stopniu (I° i niektóre II°), udokumentowanym braku progresji ześlizgu, niedużym nasileniu bólu (bóle okresowe) i braku objawów neurologicznych można stosować jedynie leczenie zachowawcze, które obejmuje:
Objawami ogólnymi kręgozmyku są ból, deformacja tułowia i pogorszenie sprawności ruchowej chorego oraz zaburzena neurologiczne wśród których najczęściej obserwuje się niedowłady, zaniki mięśniowe, osłabienie odruchów, zaburzenia potencji, zaburzenia zwieraczy pęcherza i odbytu (rzadkie) oraz zaburzenia czucia.
W przebiegu kręgozmyku charakterystyczny jest chód pajaca polegający na tym, iż pacjent chodzi na lekko ugiętych nogach zrotowanych na zewnątrz.
Rozpoznanie
Do rozpoznania wystarcza zwykle zdjęcia radiologiczne przeglądowe. W niektórych przypadkach konieczne jest wykonanie tomografii komputerowej, która jest wskazana do oceny zwężenia kanału kręgowego szczególnie w kręgozmyku zwyrodnieniowym) lub rezonansu magnetycznego.
Leczenie
Przy braku objawów kręgozmyk można tylko obserwować.
W kręgozmyku o niedużym stopniu (I° i niektóre II°), udokumentowanym braku progresji ześlizgu, niedużym nasileniu bólu (bóle okresowe) i braku objawów neurologicznych można stosować jedynie leczenie zachowawcze, które obejmuje:
- w ostrym okresie bólowym -
unieruchomienie (łóżko), leki przeciwbólowe i zmniejszające napięcie mięśniowe.
- rehabilitacja po opanowaniu
ostrego bólu
- ćwiczenia
wzmacniająco-stabilizujące
- gorset ortopedyczny lub
sznurówka w doleczeniu
- unikanie obciążeń kręgosłupa
Jeśli u chorego występują
objawy neurologiczne, lub ześlizg osiąga większy stopień (od II°), gdy
występuje progresja nawet małego ześlizgu, oraz progresja bólu i neurologii
stosuje się leczenie operacyjne, które również jest wskazane jeśli brak jest pozytywnych
wyników leczenia zachowawczego po okresie 3 miesięcy i stwierdza się
długotrwały wywiad bólowy.