czwartek, 26 maja 2016

reakrtywne zapalenie stawów

Reaktywne zapalenie stawów to choroba reumatyczna, która daje wiele objawów. W związku z tym trudno ją zdiagnozować, ale jeszcze trudniej znaleźć jej przyczyny. Zauważono jednak, że reaktywne zapalenie stawów najczęściej rozwija się po przebytych infekcjach m.in. układu moczowo-płciowego (np. chlamydiozie). Jakie są przyczyny i objawy reaktywnego zapalenie stawów? Jak przebiega leczenie?

Reaktywne zapalenie stawów (reactive arthritis – ReA), znane także jako zespół Reitera, zespół Fiessingera i Leroya lub poinfekcyjne zapalenie stawów, to choroba, którą zalicza się zarówno do chorób układowych, jak i seronegatywnych spondyloartropatii - grupy chorób reumatycznych, w przebiegu których dochodzi do zapalenia stawów z towarzyszącym zapaleniem kręgosłupa, a więc tej samej grupy chorób, do której należą m.in. zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa, łuszczycowe zapalenie stawów i choroba Whipple'a. Istotą reaktywnego zapalenia stawów jest nieropny stan zapalny stawów, który jest związany z przebytym zakażeniem układu pokarmowego, moczowo-płciowego lub, rzadziej, układu oddechowego. Ponadto pojawiają się objawy ze strony innych układów i narządów.
Częstość występowania reaktywnego zapalenia stawów na świecie szacuje się na 30–200/100 000.

Reaktywne zapalenie stawów – przyczyny i czynniki ryzyka

Dokładne przyczyny reaktywnego zapalenia stawów nie są znane, jednak w jego rozwoju istotną rolę odgrywają dwa czynniki – infekcyjny (bakterie) i genetyczny (gen HLA B27).
Jak wynika z obserwacji lekarzy, choroba najczęściej jest powikłaniem po infekcji bakteryjnej układu pokarmowego, moczowo-płciowego lub, rzadziej, układu oddechowego, której przyczyną są najczęściej bakterie, takie jak: Chlamydia trachomatis i pneumoniae, Ureaplasma urealyticum, Salmonella, Shigella lub Campylobacter.
Istotną rolę odgrywa również obecność antygenu HLA B27 (występuje u 65–80 proc. chorych). Jest to białko pomagające układowi odpornościowemu rozpoznawać własne komórki i odróżniać antygeny własne od obcych. Jego obecność jest związana z ryzykiem rozwoju kilku chorób autoimmunizacyjnych (takich, w przebiegu których organizm atakuje sam siebie). Uważa się, że ryzyko rozwoju reaktywnego zapalenie stawów jest 50 razy większe u osób z obecnym antygenem HLA B27 niż u osób, które go nie posiadają. Jednak jego rola w powstawaniu choroby nie jest dokładnie wyjaśniona.
Z kolei czynnikami ryzyka są płeć (objawy reaktywnego zapalenia stawów występują 15 razy częściej u mężczyzn niż u kobiet) i wiek (choroba najczęściej pojawia się u osób w wieku 20–40 lat).

Reaktywne zapalenie stawów – objawy

  • zapalenie stawów - jednostawowe lub asymetryczne zapalenie kilkustawowe (przeważnie stawów kolanowych i skokowych lub nadgarstkowych i międzypaliczkowych rąk) – charakterystyczny jest nasilający się ból kolana, kostki lub stopy albo ból i opuchlizna palców (tzw. kiełbaskowate palce);
  • zapalenie przyczepów ścięgnistych – objawami są bóle pięt, objawy zapalenia przyczepów ścięgna Achillesa, objawy tzw. łokcia tenisisty czy łokcia golfisty;
  • zapalenie kręgosłupa – pojawiają się bóle w dole pleców (ból krzyża), sztywność kręgosłupa, bóle pośladków;
U około 15–30 proc. chorych rozwija się przewlekłe zapalenie stawów lub nawracające zapalenie stawów krzyżowo biodrowych i/lub kręgosłupa.
  • zmiany zapalne narządu wzroku, najczęściej zapalenie spojówek (rzadziej owrzodzenia rogówki, zapalenie tęczówki lub zapalenie błony naczyniowej oka) – pojawiają się czerwone oczy, obrzęk spojówek i łzawienie;
Antygen HLA B27 jest odpowiedzialny za cięższy przebieg i częstsze występowanie objawów ze strony kręgosłupa i narządu wzroku.
U kobiet może dojść do zapalenia pochwy lub szyjki macicy, a u mężczyzn zdarza się stan zapalny jąder, najądrzy, pęcherzyków nasiennych lub gruczołu krokowego (zwykle po przebytej chlamydiozie).
  • zapalenie jelita, które objawia się m.in. biegunkami i bólami brzucha;
  • zmiany w układzie naczyniowo-sercowym - mogą występować pod postacią zapalenia mięśnia serca z zaburzeniami przewodnictwa przedsionkowo-komorowego;
  • zmiany w błonach śluzowych i na skórze - wykwity grudkowo-łuskowe z nadmiernym rogowaceniem (zwłaszcza na podeszwowej powierzchni stóp), trądzik. Zmiany troficzne na paznokciach. Nadżerki w obrębie jamy ustnej, zlokalizowane na podniebieniu twardym, podniebieniu miękkim, dziąsłach, języku i policzkach;
Ponadto mogą się pojawić dolegliwości ogólnoustrojowe, takie jak gorączka, osłabienie, dreszcze itp.

Reaktywne zapalenie stawów – diagnoza

Wykonuje się badania krwi, moczu, kału, badanie płynu stawowego i błony maziowej, badania obrazowe (rentgen stawów) i oznaczanie antygenu HLA-B27.

Reaktywne zapalenie stawów – leczenie

Chorzy powinni ograniczyć aktywność fizyczną (dotyczy to zwłaszcza zajętych stawów). Zalecana jest rehabilitacja. Pomocna jest również fizykoterapia i kinezyterapia.
Choremu podaje się niesteroidowe leki przeciwzapalne (aby zminimalizować ból). W cięższych przypadkach lekarz może zlecić podanie glikokortykosteroidów (ale tylko przez krótki czas). W przypadku utrzymywania się objawów choroby dłużej niż 3 miesięce lub nieskuteczności niesteroidowych leków przeciwzapalnych, zaleca się dołączenie leków modyfikujących przebieg choroby (disease modifying antirheumatic drugs – DMARD), np. sulfasalazyna, metotreksat, azatiopryna. Antybiotykoterapia jest wskazana tylko w przypadku czynnego zakażenia i dotyczy głownie zakażenia Chlamydia.
Zmiany skórne można leczyć miejscowo glikokortykosteroidami i środkami keratolitycznymi (zmiękczają zgrubiałą warstwę rogową naskórka). Zmiany na śluzówkach jamy ustnej ustępują samoistnie i nie wymagają leczenia.
W przypadku zmian zapalnych oka leczenie powinien prowadzić okulista.



http://www.poradnikzdrowie.pl/zdrowie/kregoslup/reaktywne-zapalenie-stawow-przyczyny-objawy-i-leczenie_36331.html

choroby zwyrodnieniowe stawów

Co to jest choroba zwyrodnieniowa stawów i jakie są jej przyczyny?

Choroba zwyrodnieniowa stawów jest najczęstszą chorobą układu ruchu. Rozwija się w wyniku zaburzenia jakości i ilości chrząstki stawowej, której zadaniem jest amortyzowanie ruchów stawu i umożliwienie przesuwania się powierzchni stawowych (zob. ryc. poniżej).
Z czasem uszkodzeniu ulegają również inne struktury – kość pod chrząstką stawową, torebka stawowa, otaczające staw więzadła, ścięgna i mięśnie. Skutkiem tego są ból i sztywność stawu, a następnie zniekształcenie jego obrysów oraz ograniczenie ruchomości. Choroba zwyrodnieniowa prowadzi to do pogorszenia jakości życia i niesprawności. Najczęściej atakuje kolana, biodra, kręgosłup, stawy palców rąk i stóp, ale może dotyczyć każdego stawu.
Wyróżniamy chorobę zwyrodnieniową:
  • pierwotną, o nieznanej przyczynie; częstość jej występowania zwiększa się z wiekiem
  • wtórną, wywołaną konkretną przyczyną, np. urazem, zakażeniem, innymi chorobami stawów (np. RZS, nagromadzeniem złogów wapnia w chrząstce stawowej), wrodzonymi zaburzeniami budowy oraz innymi chorobami (np. cukrzycą, nadczynnością przytarczyc).


Ryc. 1-2. Zdrowy staw (góra) i zmiany stawu w chorobie zwyrodnieniowej (dół)

Jakie czynniki wywołują chorobę zwyrodnieniową stawów?

Czynniki, na które można wpłynąć
  • Otyłość – im większa masa ciała, tym większe ryzyko rozwoju choroby zwyrodnieniowej (zwłaszcza kolan). Redukcja nadwagi zmniejsza zagrożenie rozwojem choroby.
    Zobacz: Odchudzanie (porady psychologa i dietetyka oraz farmakologiczne i chirurgiczne leczenie otyłości)
  • Osłabienie mięśni otaczających staw – stabilizują one staw i zapewniają płynność ruchu, dlatego tak ważne jest dbanie o dobrą kondycję fizyczną.
  • Czynniki zawodowe – choroba zwyrodnieniowa kolana może być spowodowana m.in. częstym klęczeniem lub zginaniem kolana, stawów biodrowych – podnoszeniem ciężkich przedmiotów lub długotrwałym staniem, stawów rąk – narażeniem na wibracje.
  • Uprawianie sportu – niektóre formy aktywności fizycznej związane są z nadmiernym przeciążeniem stawów i urazami, np. podnoszenie ciężarów, piłka nożna, zapasy, spadochroniarstwo, taniec – zwłaszcza uprawiane wyczynowo.
  • Zaburzenia budowy stawu, np. wrodzona dysplazja biodra, koślawość i szpotawość kolan, niestabilność stawu po urazie; można je korygować poprzez rehabilitację, używanie odpowiednich przyrządów ortopedycznych lub leczenie operacyjne.

Czynniki, którym nie można zapobiec
  • Wiek – ryzyko wystąpienia choroby zwyrodnieniowej zwiększa się z wiekiem, choć są osoby starsze, które nie mają żadnych jej oznak. Należy pamiętać, że choroba zwyrodnieniowa stawów nie jest tylko „naturalnym objawem starzenia”, ale wynika z wielu innych czynników (na wiele z nich mamy wpływ).
  • Płeć żeńska – kobiety chorują częściej niż mężczyźni, choroba nasila się po menopauzie.
  • Czynniki genetyczne, zwłaszcza w przypadku choroby zwyrodnieniowej stawów rąk i kolan.

Jak często występuje choroba zwyrodnieniowa stawów?

Choroba zwyrodnieniowa jest bardzo powszechna. Można ją rozpoznać u ponad połowy osób po 40. roku życia, a niemal u co piątej osoby stwierdza się istotne ograniczenie sprawności z jej powodu. Występuje z podobną częstością u kobiet i mężczyzn, aczkolwiek cięższe postaci dotyczą na ogół kobiet. Zmiany zwyrodnieniowe można stwierdzić na zdjęciach radiologicznych u ponad 80% osób po 55. roku życia, mogą one jednak nie dawać żadnych objawów klinicznych.

Jakie są objawy choroby zwyrodnieniowej stawów?

Pierwsze objawy pojawiają się z reguły pomiędzy 40. a 60. rokiem życia. Mogą dotyczyć jednego, kilku lub (rzadziej) wielu stawów. Na początku objawy występują wyłącznie podczas ruchu, później mogą się pojawiać również w spoczynku i w nocy.
Ból – typowy jest ból mechaniczny, występujący przy ruchach stawu i ustępujący w spoczynku; nasila się pod koniec dnia. Największy problem występuje na początku ruchu (tzw. ból startowy), np. przy wstawaniu z krzesła, rozpoczynaniu chodu. Typowo ból jest odczuwalny w zajętym stawie, rzadziej w innej lokalizacji (np. w przypadku zwyrodnienia stawu biodrowego może wystąpić ból w pachwinie lub ból kolana).
Trzeba go umieć odróżnić od tzw. bólu zapalnego, który wskazuje na zaostrzenie choroby. Ból zapalny występuje również w spoczynku, nasila się w nocy i w godzinach porannych, często wiąże się z wysiękiem w stawie. Wymaga diagnozowania (różnicowanie z innymi chorobami stawów) i oszczędzania zajętego stawu.
Sztywność – często występuje tzw. sztywność poranna (po obudzeniu się), ustępująca z reguły w ciągu 5-10 minut. Może się powtarzać w ciągu dnia po okresie bezruchu (sztywność „startowa”).
Ograniczenie ruchomości – zajęte stawy stopniowo tracą pełny zakres ruchu, np. pojawia się problem z wyprostowaniem lub zgięciem kolana czy odwiedzeniem nogi w stawie biodrowym. Może również dojść do nagłego zablokowania ruchu w stawie przez fragmenty oderwanej chrząstki lub wyrośla kostne. Pogorszenie funkcjonowania chorego stawu prowadzi do zaniku okolicznych mięśni i niesprawności.
Trzeszczenia – mogą być odczuwalne przy ruchach stawu z powodu tarcia o siebie nierównych powierzchni stawowych.

Ryc. 3. Szpotawość lewego stawu kolanowego wskutek choroby zwyrodnieniowej tego stawu
Ryc. 4. Charakterystyczne zmiany rąk w chorobie zwyrodnieniowej: guzki Heberdena większości palców obu rąk, guzek Boucharda palca III lewej ręki (zob. także poniżej) Ryc. 5. Guzki Heberdena i guzki Boucharda
Zniekształcenie i poszerzenie obrysów – wynika ze zmiany osi ustawienia stawu, powstawania wyrośli kostnych (osteofitów), wysięku (zob. zdjęcia).
W przebiegu choroby zwyrodnieniowej można wyróżnić:
  • okresy stabilizacji – objawy mają w miarę stałe nasilenie, występują tylko przy ruchu
  • okresy zaostrzeń – przebiegają z nasileniem bólu i sztywności stawu; objawy występują również w spoczynku i w godzinach nocnych; często dochodzi do poszerzenia obrysów stawu związanego z nagromadzeniem w jego wnętrzu płynu wysiękowego, powstającego w wyniku stanu zapalnego w odpowiedzi na kolejne uszkodzenie chrząstki i inne nieznane przyczyny.

Co robić w przypadku wystąpienia objawów choroby zwyrodnieniowej?

Jeśli wystąpią u objawy choroby zwyrodnieniowej, należy się zgłosić do lekarza - odpowiednio wczesne rozpoznanie i leczenie odgrywa kluczową rolę w uniknięciu niesprawności.
Choroba zwyrodnieniowa stawów rzadko wymaga pilnej interwencji lekarskiej, ale jest ona konieczna, jeśli:
  • wystąpi zaostrzenie objawów, z którym nie możesz sobie poradzić – konieczne jest wtedy zastosowanie silniejszych leków przeciwbólowych i przeciwzapalnych, a nawet punkcja stawu (zobacz: Punkcja stawu) i podanie leków do jego wnętrza; czasem objawy wynikają z innej nakładającej się przyczyny
  • miałeś/aś niedawno punkcję stawu, po której wystąpiło znaczne nasilenie bólu, obrzęk i wzmożone ocieplenie stawu lub gorączka – mogą to być oznaki zakażenia stawu wymagające pilnej interwencji lekarskiej; ból stawu, który mija w ciągu doby po wykonaniu punkcji, jest normalny (w tym czasie nie należy obciążać stawu)
  • objawy choroby nasilają się pomimo stosowanego leczenia (rehabilitacji, eliminacji czynników ryzyka, leczenia wspomagającego) – może to być wskazanie do leczenia operacyjnego (np. wszczepienia protezy kolana lub biodra)
  • pojawią się inne niepokojące objawy, np. ból wielu stawów, osłabienie, gorączka, nieuzasadnione zmniejszenie masy ciała – mogą wskazywać na inną chorobę stawów (np. RZS)
  • wystąpił ból okolicy podkolanowej lub łydki – może być wynikiem pęknięcia torbieli dołu podkolanowego, czyli wypełnionej płynem struktury położonej z tyłu kolana, towarzyszącej chorobie zwyrodnieniowej; ból łydki może być również objawem zakrzepowego zapalenia żył głębokich, które jest poważną chorobą wymagającą szybkiego leczenia!

W jaki sposób lekarz ustala rozpoznanie?

Lekarz ustala rozpoznanie na podstawie objawów i charakterystycznych zmian widocznych na zdjęciach radiologicznych – typowe nieprawidłowości to zwężenie szpary stawowej, torbiele zwyrodnieniowe, zagęszczenie kości położonej bezpośrednio pod chrząstką i wyrośla kostne (osteofity).

Ryc. 6. Choroba zwyrodnieniowa stawu kolanowego (zdjęcie RTG ukazuje zwężenie szpary stawowej w części przyśrodkowej)

Źródło ryc. 3, 4, 6: Szczeklik A. (red.): Choroby wewnętrzne. Wyd. 3. Kraków 2011
Czasem przydatne są inne badania takie jak USG stawów, tomografia komputerowa czy rezonans magnetyczny. Badania laboratoryjne wykonuje się w przypadku podejrzenia innej choroby reumatologicznej oraz w celu określenia bezpieczeństwa stosowanych leków. W razie wystąpienia płynu w stawie lekarz może wykonać punkcję stawu i badanie płynu stawowego.

Jakie są sposoby leczenia?

Celem leczenia jest złagodzenie lub usunięcie dolegliwości i utrzymanie aktywnego trybu życia. Odpowiednie postępowanie często pozwala zapobiec niesprawności – kluczowa jest tu odpowiednia rehabilitacja i dbanie o dobrą kondycję fizyczną. Dotychczas nie udowodniono jednoznacznie skuteczności żadnego leku w hamowaniu niszczenia chrząstki stawowej.

Postępowanie niefarmakologiczne

Postępowanie niefarmakologiczne jest niezbędnym elementem leczenia, pozwala znacząco zmniejszyć objawy choroby i liczbę zażywanych leków.
Utrzymanie prawidłowej masy ciała. Nadwaga, zwłaszcza gdy pojawiła się już w okresie dojrzewania, znacznie zwiększa ryzyko zachorowania i cięższego przebiegu choroby zwyrodnieniowej. Schudnięcie (nawet niewielkie) zmniejsza to ryzyko, zwalnia postęp choroby, a także zmniejsza ból stawów i zapotrzebowanie na leki przeciwbólowe.
Ćwiczenia fizyczne. Odpowiednio dobrane ćwiczenia zwiększają zakres ruchu w stawie i wzmacniają otaczające go mięśnie. Program ćwiczeń powinien być wdrażany pod okiem rehabilitanta i kontynuowany w domu. Osoby, które ćwiczą regularnie, mają mniej dolegliwości bólowych i funkcjonują lepiej niż nieaktywni (zobacz: Rehabilitacja).
Odciążanie stawu. Ma na celu zmniejszenie niekorzystnych sił mechanicznych działających na staw. Służy do tego odpowiednie zaopatrzenie ortopedyczne: laski, kule i chodziki pomagające w poruszaniu się, urządzenia stabilizujące stawy i poprawiające oś kończyny (tzw. ortezy), wkładki korekcyjne do butów i odpowiednie obuwie zmniejszające obciążenie kręgosłupa oraz stawów kończyn dolnych.
Unieruchomienie. Wskazane jest jedynie w przypadku znacznego zaostrzenia choroby z objawami zapalenia stawu. Zupełny brak aktywności fizycznej prowadzi do zaniku mięśni i pogorszenia funkcji stawów.
Krioterapia (okłady z lodu). Krioterapia stosowana na okolicę chorego stawu skutecznie zmniejsza ból i objawy zapalenia; okład z lodu przykłada się na 15–20 minut, początkowo 3–4 razy dziennie, a potem w razie potrzeby (użyj ręcznika lub cienkiej ścierki, aby oddzielić go od skóry i zmniejszyć ryzyko odmrożenia). Można również użyć spraju chłodzącego. Krioterapii nie należy stosować w przypadku współistnienia niektórych chorób, np. zespołu Raynauda.
Powierzchowne stosowanie ciepła. Przykładane miejscowo ciepło zmniejsza ból i rozluźnia mięśnie, ale działa tylko na głębokość 1–2 cm. Przy jego stosowaniu należy uważać, żeby nie poparzyć skóry – ciepłe okłady (np. termofor, okłady Hydrocollator) trzeba stosować na skórę np. z użyciem ręcznika; okład nie powinien trwać dłużej niż 20 minut (z przerwami 20-minutowymi).
Urządzenia pomagające w codziennych czynnościach, np. uchwyty pomagające przy wstawaniu z wanny i wchodzeniu po schodach, odpowiednio wysokie łóżka.
Edukacja i wsparcie. Im więcej wiesz o chorobie zwyrodnieniowej, tym łatwiej sobie z nią poradzisz. Porozmawiaj z lekarzem o tym, jakie są Twoje oczekiwania oraz realne możliwości leczenia. Nawet jeśli będziesz musiał(a) zaakceptować, że nie wrócisz do pełnej sprawności, zawsze można coś zrobić, żeby choroba była mniej uciążliwa. Pamiętaj, że choroba zwyrodnieniowa może być również źródłem frustracji, poczucia uzależnienia od innych, a nawet depresji, dlatego nie wahaj się i szukaj wsparcia psychicznego u bliskich oraz innych osób.

Leczenie farmakologiczne

Omówione powyżej metody postępowania są bardzo ważne i zapewniają utrzymanie jak najlepszej sprawności chorego. Czasami jednak konieczne jest zastosowanie leków w celu walki z bólem i zapaleniem. Do najczęściej stosowanych należą: paracetamol, niesteroidowe leki przeciwzapalne (podawane doustnie, domięśniowo lub miejscowo-zewnętrznie na skórę) i opioidy. W niektórych przypadkach skuteczne mogą się okazać powszechnie reklamowane leki „poprawiające jakość chrząstki”, takie jak siarczan glukozaminy i siarczan chondroityny. Dotychczas nie udowodniono jednak, że hamują one postęp choroby zwyrodnieniowej (u niektórych pacjentów mogą natomiast zmniejszyć dolegliwości związane z chorobą zwyrodnieniową). W przypadku znacznego nasilenia objawów lekarz może zaproponować punkcję stawu (zobacz: Punkcja stawu) oraz podanie leku bezpośrednio do jego wnętrza (zależnie od sytuacji steroidu lub kwasu hialuronowego) – takie podanie leku może znacznie zmniejszyć objawy choroby zwyrodnieniowej na dłuższy czas.
Paracetamol jest skuteczny w przypadku bólu łagodnego i umiarkowanego. W odpowiednich dawkach jest również bezpieczny. Nie należy przyjmować więcej niż 4 g/d (czyli 8 tabletek po 500 mg), z reguły wystarczy 1–2 g/d. Do rzadko występujących, ale poważnych, powikłań przedawkowania paracetamolu należy uszkodzenie wątroby (dlatego w trakcie stosowania nie należy nadużywać alkoholu).
Zobacz: Paracetamol
Niesteroidowe leki przeciwzapalne zmniejszają ból i zapalenie. Należy je stosować jedynie w okresach zaostrzeń choroby lub jeśli nie ma poprawy po zastosowaniu paracetamolu. Niektóre dostępne są bez recepty. Wykazują działania niepożądane, takie jak choroba wrzodowa, uszkodzenie nerek i wątroby, reakcje uczuleniowe, dlatego należy przestrzegać zalecanych dawek i nigdy nie stosować więcej niż jednego leku z tej grupy!
Zobacz wybrane leki z tej grupy: Diklofenak, Ibuprofen, Ketoprofen, Naproksen, Nimesulid
Leki stosowane zewnętrznie na okolicę stawu, zawierające niesteroidowe leki przeciwzapalne lub kapsaicynę, są często skuteczne i nie wykazują istotnych działań niepożądanych.
Opioidy. Zastosowanie opioidów może być konieczne w przypadku nagłego silnego zaostrzenia choroby. Nie wolno ich stosować bez porozumienia z lekarzem. Mogą uzależniać, dlatego można je przyjmować tylko przez krótki czas.
Siarczan glukozaminy i siarczan chondroityny. Przed ich zastosowaniem należy się skonsultować z lekarzem. Mogą złagodzić ból i poprawić funkcjonowanie stawu (dotychczas nie udowodniono ich wpływu na postęp choroby zwyrodnieniowej). Glukozaminy nie mogą stosować osoby uczulone na owoce morza. Preparaty te zażywa się w cyklach sześciotygodniowych.
Zobacz: Glukozamina
Leki podawane do wnętrza stawu. W przypadku znacznego nasilenia objawów lekarz może zaproponować punkcję stawu oraz podanie leku bezpośrednio do jego wnętrza. Może to znacznie złagodzić objawy choroby zwyrodnieniowej. Po zabiegu czasami występuje przejściowe nasilenie objawów, które mija w ciągu jednej doby (w tym czasie nie wolno obciążać stawu). Zależnie od sytuacji do wnętrza stawu podaje się:
  • glikokortykosteroidy – ich działanie polega na zahamowaniu procesu zapalnego; ze względu na działania uboczne (ryzyko uszkodzenia stawu, sporadycznie zakażenie) nie można ich podawać więcej niż 3–4 razy rocznie do jednego stawu,
  • kwas hialuronowy – składowa normalnego płynu stawowego; po jego podaniu zmniejszenie bólu może się utrzymywać przez kilka miesięcy; podaje się go do stawu kolanowego, ale bada się również skuteczność jego podania do innych stawów.

Leczenie chirurgiczne

Zastosowanie leczenia chirurgicznego rozważa się w przypadku zaawansowanej choroby zwyrodnieniowej, która znacznie ogranicza aktywność życiową, powoduje trudność w opanowaniu bólu i nie odpowiada na inne rodzaje leczenia (najlepiej zanim wystąpią jej późne powikłania, takie jak zanik mięśni lub zniekształcenie stawu). W przypadku choroby zwyrodnieniowej kolana lub biodra najczęściej zastępuje się chory staw sztuczną protezą (tzw. endoprotezoplastyka, aloplastyka stawu).
Przed zabiegiem trzeba zadbać o jak największą sprawność fizyczną, tak aby po operacji przeprowadzić skuteczną rehabilitację. W większości przypadków wszczepienie endoprotezy prowadzi do ustąpienia bólu oraz poprawy ruchomości stawu i poprawy jakości życia.
Rzadziej wykonuje się inne zabiegi mające na celu poprawę budowy stawu, takie jak usunięcie rzepki lub części kości. W przypadku bardzo nasilonych zmian i silnego bólu konieczna może być tzw. artrodeza, czyli usztywnienie stawu, która eliminuje ból, ale też znosi całkowicie ruchomość stawu (dotyczy to głównie nadgarstka, stawu skokowego i stawów palców).
W mniej zaawansowanej chorobie zwyrodnieniowej (głównie stawu kolanowego) wykonuje się różne zabiegi artroskopowe, które pozwalają na wczesne wykrycie uszkodzenia chrząstki stawowej, usunięcie wolnych fragmentów chrząstki lub wyrośli kostnych, naprawę uszkodzonych łąkotek lub więzadeł albo usunięcie przerośniętej błony maziowej i płukanie stawu; często powoduje to krótko- lub niekiedy długotrwałą poprawę. Trwają badania nad zabiegami wszczepiania nowej chrząstki w obszary uszkodzone.

Czy możliwe jest całkowite wyleczenie?

Całkowite wyleczenie choroby zwyrodnieniowej, czyli naprawienie uszkodzonej chrząstki, nie jest obecnie możliwe (chociaż prowadzone są różne badania w tym kierunku). Choroba z reguły postępuje, z czasem doprowadzając do niesprawności, przewlekłego bólu i pogorszenia jakości życia. Natomiast odpowiednie leczenie pozwala złagodzić dolegliwości, zachować aktywny tryb życia i spowolnić tempo rozwoju zmian zwyrodnieniowych.

Co trzeba robić po zakończeniu leczenia?

Aby zahamować postęp choroby i zachować sprawność, trzeba kontynuować ukierunkowaną rehabilitację poprzez uczestniczenie w zaleconych zabiegach oraz wykonywanie ćwiczeń w domu. Istotna jest również eliminacja czynników przyspieszających postęp choroby, takich jak otyłość i zaburzenia budowy stawu, a także skuteczne leczenie innych chorób będących przyczyną zmian zwyrodnieniowych. Lekarz lub rehabilitant może zalecić zaopatrzenie ortopedyczne, które pomoże odciążyć chory staw i uchroni go przed dalszym uszkodzeniem. Jeśli wystąpi zaostrzenie objawów choroby, trzeba się zgłosić do lekarza – skuteczne leczenie może zapobiec dalszemu uszkodzeniu chrząstki. Choroba zwyrodnieniowa może być również przyczyną niesprawności.

Co robić, aby uniknąć zachorowania?

Aby spowolnić proces zwyrodnienia stawów:
  • zrzuć zbędne kilogramy
  • dbaj o dobrą kondycję fizyczną, uprawiając sporty, które nie powodują dużych przeciążeń stawów, takie jak pływanie, bieganie (po miękkim podłożu i w odpowiednim obuwiu!), jazda na rowerze
  • nie wykonuj czynności wywołujących ból stawów
  • oszczędzaj swoje stawy: unikaj noszenia ciężkich przedmiotów, chodzenia po nieregularnym podłożu, długotrwałego stania lub klęczenia
  • przystosuj otoczenie do swoich potrzeb (np. montując uchwyty ułatwiające wstawanie)
  • stosuj się do zaleceń lekarza dotyczących poprawy funkcjonowania stawu (np. noś wkładki do butów, używaj stabilizatorów, kul lub innego zaopatrzenie zaopatrzenia ortopedycznego)
  • wykonuj zalecone ćwiczenia rehabilitacyjne
  • naucz się rozpoznawać zaostrzenia choroby – w tym czasie ważne jest odciążanie stawu przy użyciu laski, kul, stabilizatorów; lekarz może zalecić Ci odpoczynek przez 12–24 godzin a także zaproponować zmianę leczenia.

środa, 25 maja 2016

endoproteza stawu kolanowego

Endoprotezą stawu kolanowego nazywamy implant wszczepiany w miejsce chorego stawu. Stosuje się ją w zaawansowanej chorobie zwyrodnieniowej w celu zmniejszenia dolegliwości bólowych i przywrócenia codziennej sprawności kolana.

Budowa stawu kolanowego
Staw kolanowy jest stawem zawiasowym zmodyfikowanym. Łączą się w nim kłykcie kości udowej, kłykcie piszczeli i powierzchnia stawowa rzepki. Powierzchnie stawowe są pogłębione przez łąkotki. Całość wzmacniają torebka stawowa i liczne więzadła wewnątrzstawowe i zewnątrzstawowe.
Co to jest i jak jest zbudowana endoproteza stawu kolanowego?
Endoproteza stawu kolanowego to implant umieszczany operacyjne w miejscu chorego stawu. Proteza składa się z części metalowej przymocowywanej do kości udowej oraz części metalowej i polietylenowej mocowanej do piszczeli
Wyróżniamy trzy rodzaje endoprotez stawu kolanowego:
  • Endoproteza kondylarna – zastępuje jedynie powierzchnie stawowe, jest stosowana przy zachowanych więzadłach krzyżowych i pobocznych kolana.
  • Endoproteza półzwiązana – jest stosowana w przypadku znacznie zniszczonych stawów i więzadeł, umożliwia zgięcie, prostowanie i ruchy rotacyjne.
  • Endoproteza związana – umożliwia jedynie zgięcie i prostowanie, obecnie rzadko stosowana.
Kiedy konieczna jest wymiana stawu kolanowego?
Głównym wskazaniem do operacji są zaawansowane zmiany zwyrodnieniowe obejmujące staw kolanowy. Zabieg jest polecany w szczególności tym pacjentom, u których ból znacznie ogranicza codzienną aktywność, a środki przeciwbólowe i fizjoterapia nie przynoszą zadowalających efektów.
Jak przebiega pobyt w szpitalu i operacja?
Na jeden dzień przed planowaną operacją pacjent otrzymuje antybiotyki zapobiegające zakażeniu oraz heparynę, która chroni przed zakrzepami. Sam zabieg trwa nie dłużej niż 4 godziny (zwykle około 1 godziny), a chory pozostaje w szpitalu przez około 10 dni. W tym czasie pacjent wykonuje ćwiczenia usprawniające pod okiem rehabilitanta i uczy się chodzić za pomocą kul łokciowych. Zdjęcie szwów następuje zwykle po 14 dniach od operacji. Do 4 tygodni po zabiegu stosuje się zastrzyki z heparyny zapobiegające zakrzepom.
Czego można oczekiwać po operacji?
Zabieg wymiany stawu kolanowego, choć nie gwarantuje sukcesu, w większości przypadków powoduje znaczne zmniejszenie lub całkowitą likwidację bólu. Jeśli pacjent stosuje się do wskazań lekarskich i zaleceń rehabilitanta, ma szanse powrócić do normalnej sprawności ruchowej, a nawet do rekreacyjnego uprawiania sportu.

sobota, 21 maja 2016

operacje kolan

- artroskopia stawu kolanowego (zarówno diagnostyczna jaki i naprawcza)
- artroskopowa rekonstrukcja  więzadeł krzyżowych ACL kolana (metodą jedno i dwupęczkową)
- powtórne, naprawcze operacje po niepowodzeniach  wykonanych wcześniej rekonstrukcji więzadeł
- artroskopowe leczenie uszkodzeń łąkotek z zastosowaniem najnowszych technik naprawczych
- leczenie złożonych niestabilności kolana
- naprawa uszkodzonych więzadeł (mocowanie implantami)
- leczenie uszkodzeń chrząstki stawowej z użyciem przeszczepu własnych fragmentów chrzęstno-kostnych (plastyka mozaikowa)
- leczenie ubytków chrzęstno-kostnych w obrębie stawu kolanowego
i stawu skokowego za pomocą implantacji specjalnych membran (Hyalofast; Chondro Gide; Maioregen) oraz systemów mini endoprotez (BioPoly oraz Arthrosurface) - zabiegi mikrochirurgicznego szycia ścięgna Achillesa
- leczenie złamań w obrębie stawu kolanowego, stawu skokowego oraz stopy


Endoproteza stawu kolanowego

 
U pacjentów z zaawansowaną chorobą zwyrodnieniową stawów kolanowych jedną z możliwości  skutecznego leczenia, które pozwoliłoby na przywrócenie sprawności fizycznej i uwolnienie od przewlekłego bólu jest wszczepienie endoprotezy stawu kolanowego. Operacje te wykonujemy z użyciem najnowszej generacji systemów do endoprotezoplastyki, w tym również endoprotez bezcementowych.
Istnieje możliwość wykonania endoprotezoplastyki kolana za pomocą indywidualnie, wykonanego dla konkretnego pacjenta, systemu szablonów (Vanguard Signature) do opracowania kości.

Kapoplastyka. Nowoczesne techniki leczenia operacyjnego choroby zwyrodnieniowej stawu biodrowego

Kapoplastyka. Nowoczesne techniki leczenia operacyjnego choroby zwyrodnieniowej stawu biodrowego

Anatomia i biomechanika
Staw biodrowy jest stawem kulistym wieloosiowym stabilizowanym przez kształt powierzchni stawowych i elementy więzadłowo-torebkowe. Bardzo dobre zanurzenie głowy w panewce stawowej pozwala na ruch w 3 płaszczyznach a powstanie zwichnięcia wymaga bardzo dużych sił działających nieosiowo lub zaburzonej zborności (np. dysplazja). Jako staw szkieletu osiowego kończyny nośnej spełnia on rolę amortyzującą i absorbującą wstrząsy jak też wspomaga stabilizację tułowia i podparcie kęgosłupa w trakcie chodu, biegu czy skoku. Powierzchnie stawowe głowy i panewki pokryte są chrzastka szklistą która nawilżana jest płynem stawowym bogatym w chondroitynosiarczany produkowanym przez błonę maziową. Właściwości poślizgowe chrząstki i płynu pozwalają uzyskac siły trące 100 krotnie mniejsze niżtarcie lodu o lód. Mięśnie i więzadła okołostawowe pozwalają dynamicznie ustabilizować kończynę względem tułowia lub odwrotnie (przy kończynie oporującej o podłożę) podczas wszelkich aktywności fizycznych. Proces ten zachodzi bardzo płynnie i harmonijnie dzięki antagonistycznej (np. zginacze i prostowniki) i agonistycznej (np. współprostowniki) aktywnosci mięśni popartej tzw. propriocepcją (czuciem głebokim).

Procesy zwyrodnieniowe w stawie biodrowym
Choroba degeneracyjna stawu prowadzi do nieodwracalnego zniszczenia powierzchni chrzęstnych, zwiększa tarcie, prowadzi do deformacji kształtu, zmian wytwórczych i odczuwania bólu. W mechanizmie obronnym przed bólem mięśnie ograniczają stopniowo zakres ruchu prowadząc do powstania przukurczów torebki, więzadeł i mięśni.
Osteoartroza (OA) biodra jest najczęstszym schorzeniem zwyrodnieniowym po 50-tym roku życia w populacji krajów rozwiniętych.
Czynnikami predysponującymi do OA są m.in.: zaburzenia biomechaniki stawu (zwiększone przodoskręcenie, koslawość lub szpotawość szyjki, resztkowe cechy dysplazji, zwichnięcia urazowe i wrodzone, choroby zapalne i układowe (RZS). Osteoartroza jest najczęstszym powodem implantacji sztucznego stawu.

Leczenie chirurgiczne OA
Najpopularniejszym sposobem leczenia zmian zwyrodnieniowych biodra jest całkowita endoprotezoplastyka stawu. W zależności od wieku i stanu tkanki kostnej preferuje się implanatację bezcementową (w wieku poniżej 65 r. życia, a ostatnio nawet do 75 r.ż.) oraz cementową (powyżej 75 r. życia, przy znacznej osteoporozie, w RZS). Endoprotezy klasyczne składają się z panewki (wkręcanej, wbijanej rozporowo, osadzanej na cement kostny) oraz trzpienia udowego wprowadzanego w jamę szpikową kości udowej zakończonego główką o średnicy 28 lub 32 mm. Pomiędzy powierzchniami metalowymi wprowadzana jest wkładka najczęściej polietylenowa. Problemy w żywotności takiej endoprotezy wynikaja z uszkodzeń i ścierania sie polietylenu, oraz wyważania się panewki lub trzpienia udowego. W znacznym stopniu wiąże się to z niezbyt anatomicznym funkcjonowaniem stawu. W prawidłowym biodrze średnica głowy waha się od 42 do 70 mm i wektory sił stabilizatorów biodra przenoszą naciski rozkładające się na znacznej powierzchni. Przy zastosowaniu główek 28 lub 32 mm biomechanika stawu ulega pewnemu uproszczeniu. Wykonywanie ruchów krańcowych (zgięcie, przywiedzenie) wyważa główkę protezy z panewki mogąc powodować zwichnięcie lub przyspieszać obluzowanie.
Od kilkunastu lat chirurdzy poszukują rozwiązań bardziej fizjologicznych i takim kompromisem wydaję się być kapoplastyka biodra.

Jest to endoprotezoplastyka całkowita stawu zastepująca powierzchnie styczne metalem o niskiej ścieralności. Zaletą metody jest pozostawienie warunków zborności stawu niemal anatomicznych. Panewka osadzana jest rozporowo praktycznie po wyfrezowaniu jedynie resztek chrząstki i warstwy podchrzestnej. Kapa osadzana jest z zastosowaniem cementu po opracowaniu głowy (wyfrezowanie chrząstki i uformowanie szkieletu głowy w stożek). Komponenta udowa nie wnika do kanału szpikowego, nie usuwa sie szyjki kości udowej (zachowując m.in. własną antetorsję), nie skraca się długości szyjki i całej kończyny i nie stosuje sie polietylenowej wkładki. Warunki zwartości stawu pozostają takie jak w biodrze prawidłowym. Biorąc pod uwagę minimalne zaburzenia biomechaniczne spodziewany okres żywotności implantu powinien sięgać 30 lat.

Kto jest kandydatem do zastosowania kapoplastyki?
Wszelkie przypadki artrozy stawu bez wyraznej deformacji warunków biomechanicznych, wiek poniżej 65-tego roku życia, wysokie oczekiwania odnośnie sprawnosci fizycznej po zabiegu. Nadwaga (konwencjonalne protezy niechętnie zakłada się osobom o wadze powyżej 120 kg).
Warunkowo stosuję się tą technikę po 65-tym roku życia, w zniekształceniach stawu (np. podysplastycznych), w zmianach pourazowych panewki (złamania krawędzi) oraz głowy.
Przeciwskazaniem do zabiegu jest martwica aseptyczna głowy kości udowej, zaawansowana osteoporoza, procesy zapalne w stawie.
Szczególną zaletą kapoplastyki jest znacznie szybszy powrót do sprawności samoobsługowej po zabiegu. Większość pacjentów funkcjonuje lokomocyjnie po 4-7 dniach, prowadzi samochód po 4 tygodniach, a praktycznie zapomina o operacji i wraca do aktywności sprzed zabiegu po 3 miesiącach.
Zaobserwowano mniejszą tendencję do powikłań zakrzepowo-zatorowych (nie penetruje się jamy szpikowej kości udowej, szybkie uruchomienie pompy mięśniowej w kończynie).

środa, 18 maja 2016

Operacja haluksów, haluksy

Haluksy to popularna nazwa palucha koślawego. Nazwa tego schorzenia pochodzi od łacińskiego słowa hallux. Koślawizna w początkowym stadium zapowiada się na niedogodność natury jedynie estetycznej, bo stopny kciuk niewdzięcznie odgina się w stronę pozostałych palców. Z czasem okazuje się jednak, że haluksy utrudniają, a wręcz uniemożliwiają poruszanie się.

HALUKS TO NIE NAROŚL

W wyniku zbiegu różnych okoliczności, o których mowa będzie dalej, duży palec stopy może zacząć stopniowo odginać się w stronę pozostałych palców, ku zewnętrznej krawędzi stopy. Najpierw deformacja nie jest duża, ale nieleczony paluch kładzie się z czasem na drugim palcu lub podwija pod niego. Nie tylko uniemożliwia to noszenie większości butów, ale sprawia, że nawet poruszaniu się na bosaka towarzyszy ogromny ból. Odginanie się palucha sprawia, że znajdująca się u jego podstawy spora kość, konkretnie głowa I kości śródstopia, przemieszcza się i uwypukla na zewnątrz. Ten kształt stopy jest już patologiczny, a styczność głowy kości z obuwiem, co normalnie nie powinno powodować w tym miejscu żadnych dolegliwości, prowadzi dodatkowo do powstania bolesnego zgrubienia - haluksu; czasem ta narośl jest naprawdę duża. A w obrębie stawu śródstopno-palcowego palucha może wywiązać się stan zapalny kaletki maziowej.
Trzeba jednak wyraźnie zaznaczyć, że popularne haluksy to nie ta narośl, która boli i sprawia, że duży palec wydaje się przesunięty, ale deformacja palucha, jego wykoślawienie. Haluks to nieprzyjemny dodatek do wykrzywionego faktycznie, a nie optycznie palca.
Rzeczywiście, paluch koślawy najczęściej występuje u kobiet, nie tylko ze względu na skłonność do noszenia niekoniecznie zdrowego obuwia, ale również dlatego, że kobiety w ogóle mają słabszą niż mężczyźni budowę mięśniowo-więzadłową stopy. Jednak panowie także cierpią na haluksy, nie można więc obarczyć winą tylko i wyłącznie złych butów. Ważnym czynnikiem jest waga ciała oraz tryb pracy – szczególnie narażone są osoby przez wiele godzin trwające w pozycji stojącej.

HALUKS CZY KURA?

Za haluksami ciągnie się opinia, że powodują je buty na obcasach. I tak, i nie. Ale na pewno same buty nie wystarczą i nie tylko o obcasy tu chodzi, ale także o wąskie noski, które co jakiś czas wracają jako hit mody, chociaż, odpukać, dawno ich już chyba nie było. Lepiej o dziwo trzymają się w fasonach męskich butów do garniturów.
- Rozstrzygnięcie dylematu, czy do powstania haluksów konieczne są predyspozycje genetyczne, którym trochę tylko pomaga niefizjologiczne obuwie, czy też można całe życie nosić wąskie czuby, a jeśli nie ma się haluksów w genach, nie trzeba się ich obawiać, przypomina rozważania, co było pierwsze: jajko czy kura - mówi dr Zbigniew Jackowiak, specjalista ortopeda i traumatolog, kierownik Oddziału Chirurgii Jednego Dnia w NZOZ MED-LUX w Przeźmierowie k. Poznania:
- Bywa naprawdę różnie: haluksy mogą zdarzyć się w rodzinie, która nigdy wcześniej nie miała tego problemu, a czasem nie występują, choć wydaje się, że okoliczności idealnie sprzyjają temu schorzeniu. Są również stricte medyczne czynniki podnoszące prawdopodobieństwo: bardzo długi paluch, urazy mechaniczne, choroby układowe, np. reumatyzm. Niewielka grupa pacjentów ma ewidentnie wrodzoną skłonność do palucha koślawego, wtedy najczęściej deformacja ujawnia się już u dzieci. W najbardziej uproszczonej wersji można przyjąć, że skłonność genetyczna oraz nieprawidłowe obuwie są czynnikami wzajemnie się uzupełniającymi.

HALUKS IDZIE W GÓRĘ

Haluksy nie tylko bolą i utrudniają chodzenie, ale mogą być także kamyczkiem napędzającym lawinę, tym różniącą się od innych lawin, że wędrującą w górę – w górę nogi. Niewielka koślawizna palucha oddziałuje właściwie tylko na najbliższe okolice stopy, jednak już poważniejsze deformacje mają większe pole rażenia i mogą powodować dolegliwości bólowe wynikające np. z nieprawidłowej postawy ciała, które dostosowuje się do wadliwej budowy stopy.
– Jako pierwszy, choć w niewielkim stopniu, narażony jest staw skokowy – wylicza dr Jackowiak – ale już w znacznie większym staw kolanowy. Dalej – biodra i kręgosłup lędźwiowy.
A zaczyna się od palca!
Dlatego warto wychwycić pierwsze niepokojące sygnały: ból, dyskomfort w czasie chodzenia, kłopot z dobraniem butów, najmniejsze zmiany pozycji palców i od razu interweniować. Być może wystarczy zmiana butów na fizjologiczne oraz dobranie, najlepiej z pomocą lekarza ortopedy, odpowiednich wkładek ortopedycznych oraz separatorów, które wkłada się pomiędzy pierwszy i drugi palec i sztucznie wymusza ich prawidłową pozycję.
Wkładki są o tyle ważne, że haluksom często towarzyszy płaskostopie poprzeczne, które może być jednym z czynników wywołujących koślawiznę palucha: przy tym płaskostopiu obniżony zostaje poprzeczny łuk stopy i poszerza się jej przednia, czyli palcowa, część. Temu sprzyjają właśnie szpilki, bo zmuszają przednią części stopy do dźwigania ciężaru całego ciała.

OPERACJA BEZ GIPSU

Niestety, zaniedbane koślawe paluchy nie poddadzą się tym praktykom. Zła wiadomość jest taka, że bez pomocy chirurga się w takich przypadkach nie obejdzie. Dobra – standard operacjihaluksów się zmienia. Dotychczas miały wyjątkowo złą opinię, mówi się o nich jako o operacjach bolesnych i na długie tygodnie uziemiających w domu, w pozycji siedzącej, bo chodzenie jest zabronione, stopa jest nawet przez osiem tygodni unieruchomiona w gipsie, a na dodatek sterczą z niej druty.
Dr Zbigniew Jackowiak mówi, że nigdzie na świecie nie stosuje się już opatrunków gipsowych po operacji haluksów. Również druty, tzw. druty Kirschnera, mające usztywnić staw, mogą zrobić więcej złego niż dobrego:
- Właśnie one są przyczyną dużego procenta powikłań pooperacyjnych. Unieruchomiony staw sztywnieje, co nie jest korzystne, poza tym drut przechodzi przez powierzchnię stawową, uszkadzając ją.
Jednak i u nas coraz częściej operacje są bezgipsowe i bezdrutowe. Do wyboru pozostaje wiele metod operacji, które dobiera się do indywidualnych przypadków. Za skuteczne i wygodne uważa się np. zabiegi zespalające z użyciem specjalnych tytanowych płytek. Z ich pomocą odtwarza się prawidłowe ustawienie palucha, a w razie potrzeby także dostosowuje do niego naruszone jego patologią inne rejony przedniej części stopy. Nie można o tym zapominać i skupiać się tylko na palcu, bo stopa jest bardzo czułym odpowiednikiem naczyń połączonych: gdy w jednym miejscu coś nie gra, systemem domina sypie się cała konstrukcja.
Po tego typu operacji już w drugiej dobie po zabiegu pacjent zaczyna chodzić w specjalnym bucie - nie jest na dwa miesiące unieruchomiony w gipsie.
Nie tylko metoda, ale również znieczulenie zależy od stopnia deformacji palucha. Do wyboru jest oczywiście znieczulenie ogólne i przewodowe, a niektóre kliniki oferują nawet operacje haluksów w znieczuleniu miejscowym!
W wielu dziedzinach życia sprawdza się zasada, że podstawy są najważniejsze. Przede wszystkim trzeba ją realizować w odniesieniu do naszych stóp.

wtorek, 17 maja 2016

Osteotomia szczęki – zabiegi i operacje

Osteotomia szczęki – zabiegi i operacje

Zabieg osteotomii szczeki, potocznie określany mianem osteotomii LeFort I
Taki zabieg wykonywany jest z dostępu wewnątrzustnego. Pozwala (zależnie od charakteru wady ) na wysunięcie szczęki do przodu, do góry jej cofnięcie lub opuszczenie. W przypadkach gdy mamy do czynienia ze zwężeniem lub rzadziej przerostem szczęki wskazane jest dodatkowo podzielenie jej na segmenty aby uzyskać jak najlepszą korektę wady. Przy tego typu zabiegach często wskazana jest korekta przegrody nosowej i/lub małżowin nosowych – co znacznie poprawia komfort oddychania przez nos.
Zabiegi na górnej szczęce pozwalają na korektę:
  • Mikrognacji czyli hipoplazji (niedorozwój) górnej szczekiMakrognacji czyli hiperplazji (przerost) – co często objawia się tzw uśmiechem dziąsłowym
  • Zgryzu otwartego całkowitego bądź częściowego (niestykanie się zębów – czyli – fachowo - brak kontaktów zwarciowych)
  • Deformacji porozszczepowych
  • Asymetrii
  • I wiele innych
W przypadku rozleglejszych deformacji obejmujących górną i dolną szczękę czyli nie tylko część zębową ale także nos kości policzkowe (jarzmowe), oczodoły niezbędne jest poszerzenie zakresu operacji poprzez uruchomienie większego fragmentu kostnego tj. wykonanie osteotomii typu LeFort II
Obejmującej część zębową, kości nosa i część szkieletu oczodołów.
W rzadszych przypadkach gdy deformacja obejmuje całą twarz łącznie z oczodołami wskazane jest wykonanie operacji typu LeFort III co wymaga uruchomienia całego środkowego piętra twarzy.
Przy takich zabiegach niejednokrotnie konieczne staje się jednoczasowe dodatkowe zoperowanie kości nosa, rekonstrukcje kości jarzmowych, operacja bródki.

osteotomia korekcyjna

Osteotomia korekcyjna

Korekcja wrodzonego i nabytego nieprawidłowego ustawienia nóg ma szczególne znaczenie w początkowych stadiach choroby zwyrodnieniowej, kiedy może znacznie spowolnić zużycie stawu kolanowego i pomóc uniknąć przedwczesnej operacji wymiany stawu.
Taka operacja wiąże się z koniecznością przecięcia zdrowej kości i dlatego decyzja o poddaniu się jej nie jest łatwa dla większości pacjentów.

Szczegółowe informacje o zabiegu

Pobyt w klinice:około 7-10 dni.
Rekonwalescencja:6-8 tygodni z uzupełniającą gimnastyką rehabilitacyjną.

Przebieg leczenia

Chirurgia korekcyjna wymaga starannego zaplanowania w oparciu o obrazy z prześwietlenia rentgenowskiego lub tomografii komputerowej. Między innymi konieczne jest ustalenie oczekiwanego stopnia korekcji. Jest tak dlatego, że czasem trzeba nawet wykonać „hiperkorekcję”, na przykład przez skorygowanie szpotawości do lekkiej koślawości, aby odciążyć zniszczone powierzchnie stawowe wewnętrznej strony kolana.
W trakcie zabiegu musimy przeciąć kość, dokładnie skorygować nieprawidłowe położenie oraz zamocować kość systemem śrub i płytek w żądanym położeniu. Nowoczesne procedury operacyjne umożliwiają taką stabilizację rozdzielonej kości, że noga może być (częściowo) obciążona już po kilku dniach.
W przypadku obustronnej deformacji osteotomia nie jest wykonywana równocześnie, ponieważ do momentu wyleczenia rozdzielona kość może być tylko częściowo obciążana.

poniedziałek, 16 maja 2016

Dekompresja (Odbarczenie) kanału kręgowego

Dekompresja (Odbarczenie) kanału kręgowego

Zabieg polegający na usunięciu elementów kostnych i miękkotkankowych zwężających światło kanału kręgowego w celu zniesienia ucisku wywieranego na struktury nerwowe.


Wskazania
Najbardziej charakterystycznym objawem będącym wskazaniem do operacji jest chromanie neurogenne – ból, uczucie ciężkości lub o słabienie kończyn dolnych pojawiające się stopniowo podczas chodzenia. Objawy mijają w pozycji siedzącej, leżącej lub po pochyleniu się. Inne wskazanie stanowi ból promieniujący do kończyny (tzw. ból korzeniowy), niereagujący na leczenie zachowawcze. Bezwzględne wskazanie stanowią objawy neurologiczne (np. narastający niedowład kończyn) wynikające ze zwężenia kanału kręgowego.

Opis

Zabieg wykonywany jest w znieczuleniu ogólnym, w ułożeniu pacjenta na brzuchu. Operowany poziom identyfikowany jest za pomocą śródoperacyjnego badania RTG kręgosłupa lędźwiowego. Na wysokości operowanego poziomu wykonuje się kilkucentymetrowe cięcie skóry. Następnie odwarstwia (odsuwa) się mięśnie przykręgosłupowe i uwidacznia się tylne elementy kręgosłupa. Kolejnym etapem jest usunięcie chorobowo zmienionych tkanek miękkich i kości, co powoduje zwiększenie przestrzeni dla nerwów znajdujących się w kanale kręgowym. W razie potrzeby kręgosłup jest następnie stabilizowany przy pomocy śrub przeznasadowych (transpedikularnych) i implantów międzytrzonowych.

Postępowanie przedoperacyjne:

Do zabiegu pacjent zostaje dopuszczony po uprzedniej kwalifikacji przez anestezjologa. W tym celu niezbędne jest wykonanie poniższych badań:
  • Morfologia krwi obwodowej
  • Grupa krwi i czynnik Rh
  • Podstawowe badania biochemiczne: sód, potas, mocznik, kreatynina
  • Układ krzepnięcia: APTT, INR
  • EKG
  • Przeglądowe zdjęcie RTG klatki piersiowej
  • Inne badania w zależności od stanu aktualnego pacjenta oraz chorób współistniejących
Przed każdym zabiegiem wykonywanym w znieczuleniu ogólnym, pacjent musi być na czczo. Zabrania się jedzenia na 6 godzin, a picia na 4 godziny przed operacją.
Czas przyjęcia do szpitala określany jest indywidualnie, zazwyczaj należy zjawić się w szpitalu rano w dniu operacji lub wieczorem dzień przed operacją. Należy posiadać przy sobie aktualne badania obrazowe (RTG, TK, RM), jeśli nie znajdują się one w archiwach szpitala. Dodatkowo należy posiadać zapas przyjmowanych stale leków oraz rzeczy osobiste: dowód osobisty, piżamę, kosmetyki, ręcznik, klapki.
Niezbędna jest zmiana dawkowania lub zupełne odstawienie leków antykoagulacyjnych przed operacją. Decyzja zostaje podjęta przez anestezjologa lub internistę. Poszczególne preparaty należy odstawić:
  • Acenokumarol: 4-5 dni przed
  • Kwas acetylosalicylowy: 5-10 dni przed
  • Nowe doustne antykoagulanty (apiksaban, rywaroksaba n dabigatram): 1 dzień przed

Postępowanie pooperacyjne

Czas hospitalizacji: 2-5 dni
Następnego dnia rano pacjent jest pionizowany w asyście lekarza lub fizjoterapeuty. Przy wypisie ze szpitala pacjent otrzymuje kartę informacyjną dotyczącą operacji i hospitalizacji wraz z zaleceniami, receptą na leki przeciwbólowe i informacją o datach usunięcia szwów i kontroli pooperacyjnej. Szwy usuwane są po ok. 10-14 dobach od operacji.
Bardzo ważne jest świadome poruszanie się i oszczędzający tryb życia dla kręgosłupa. Należy unikać skłonów, schylania się i nagłych ruchów skrętnych. Odradza się jazdę samochodem jako kierowca przez 6 tygodniu po zabiegu. Niewskazane jest także podnoszenie i dźwiganie większego obciążenia w tym czasie.
Przed operacją warto jest przygotować dom tak, aby poruszanie po zabiegu sprawiało jak najmniejszą trudność. Niezbędne rzeczy należy umieścić na wysokości umożliwiającej sięgnięcie po nie z pozycji stojącej – dotyczy to zarówno produktów spożywczych w kuchni i w lodówce jak i kosmetyków w łazience.
W procesie usprawniania i powrotu do pełnej aktywności istotne miejsce zajmuje odpowiednia rehabilitacja. Zasadność fizjoterapii, termin jej rozpoczęcia, częstotliwość i czas trwania określa lekarz prowadzący. Dla powodzenia terapii niezwykle istotna jest bliska współpraca lekarza i fizjoterapeuty.
Powrót do pracy zależy w dużym stopniu od rodzaju zabiegu, przebiegu rekonwalescencji i specyfiki wykonywanego zawodu i wynosi zazwyczaj od 6 do 12 tygodni. Powrót do pełnej aktywności fizycznej i uprawiania sportu zazwyczaj nie przekracza 3 miesięcy.
Kolejne wizyty kontrolne są zalecane indywidualnie przez lekarza prowadzącego, najczęściej w schemacie 6 tygodni, 3, 6 i 12 miesięcy od operacji. Ocena stabilizacji i zrostu kostnego odbywa się zazwyczaj na podstawie kontrolnych zdjęć RTG. W wybranych przypadkach lekarz prowadzący zleca wykonanie kontrolnego MR lub TK.

sobota, 14 maja 2016

Zwyrodnienie kręgosłupa szyjnego (spondyloartroza)

Zwyrodnienie kręgosłupa szyjnego, inaczej spondyloartroza, jest chorobą degeneracyjną tkanek wchodzących w skład połączenia kręgów, czyli krążka międzykręgowego (dysku) wraz ze stawami międzywyrostkowymi kręgów szyjnych. Jest to proces naturalny, związany ze zużywaniem się struktur kręgowych organizmu. Przeciążenia szyi prowadzą do przedwczesnego zużycia się jej funkcjonalnych struktur, co powoduje ich dysfunkcję i dolegliwości bólowe.

 

Co to jest zwyrodnienie kręgosłupa szyjnego?


Zwyrodnienie odcinka szyjnego kręgosłupa jest obecnie chorobą cywilizacyjną, polegającą na przedwczesnym zużywaniu się struktur tworzących funkcjonalne połączenia kręgów między sobą (m.in. dyski międzykręgowe, więzadła, ścięgna mięśni, stawy międzywyrostkowe).
Schorzenie to swoim zasięgiem obejmuje nie tylko osoby starsze, ale także te po 50-tym roku życia wciąż aktywne zawodowo. Czasami zdarza się, iż na skutek niekorzystnych czynników czy urazów dotyka również ludzi młodych.

 

Zwyrodnienie kręgosłupa szyjnego – przyczyny


Głównym czynnikiem powstawania zwyrodnień w odcinku szyjnym kręgosłupa są:
  • nieodpowiednie obciążenia statyczne (spoczynkowe) i dynamiczne (związane z ruchem), które powstają na skutek nieprawidłowego ustawienia całego kręgosłupa (nieprawidłowej postawy ciała);
  • niewłaściwa pozycja podczas długotrwałego siedzenia, np. w pracy na nieodpowiednim krześle;
  • niewłaściwa wysokość poduszki, na której wypoczywa się w nocy (jeśli jest zbyt wysoka, to wpływa niekorzystnie na ustawienie odcinka szyjnego);
  • przeciążenia zawodowe – długotrwałe obciążenia statyczne: np. praca biurowa przed komputerem, stomatolog, fryzjer;
  • zawodowe uprawianie sportów wyczynowych (skoki, biegi – brak amortyzacji z twardego podłoża);
  • niekorzystny wpływ wcześniejszych urazów, także liczne mikrourazy mogące stać się przyczyną choroby (pasy bezpieczeństwa nie dają ochrony odcinka szyjnego w trakcie wypadków komunikacyjnych);
  • zaburzenia hormonalne i metaboliczne.
Osoby skarżące się na bóle odcinka lędźwiowego często zgłaszają także dolegliwości w obrębie szyi. Należy zaznaczyć, iż na spondylodezę odcinka szyjnego kręgosłupa pracujemy od najmłodszych lat.

 

Objawy zwyrodnienia kręgosłupa szyjnego


Do najczęstszych objawów w przebiegu dysfunkcji kręgosłupa szyjnego zaliczamy:
  • ból szyi od tyłu do czoła;
  • zaburzenia czucia w obrębie kończyny – czasem niedowłady mięśni kończyny górnej (długotrwały ucisk), osłabienie chwytu w dłoniach;
  • czasem zaburzenia przełykania (ucisk na strukturę przełyku lub dysfunkcja unerwienia);
  • zaburzenia pracy serca (przy ucisku na tętnice szyjne).

 

Leczenie i rehabilitacja zwyrodnienia kręgosłupa szyjnego


Zgodnie z obecnym stanem wiedzy, leczenie zwyrodnienia kręgosłupa szyjnego jest kombinacją farmakoterapii (działanie przeciwbólowe i przeciwzapalne – niesteroidowe leki przeciwzapalne NLPZ; działanie rozluźniające mięśnie – tylko w uzasadnionych przypadkach fazy ostrej i niewielkich dawkach – leki rozluźniające mięśnie) i usprawniania rehabilitacyjnego. Ta druga składowa jest jednak podstawą leczenia zachowawczego.
Jeśli początkowo pacjent odczuwa jedynie dyskomfort w odcinku szyjnym kręgosłupa, należy poddać się masażowi leczniczemu, zmniejszającemu nadmierne napięcie mięśni. Pomocne są także ćwiczenia rozluźniające szyi i obręczy barkowej, przedłużające efekt masażu i zapobiegające ponownemu napinaniu.
Jeżeli zmiany degeneracyjne kręgosłupa szyjnego trwają dłużej, coraz trudniej jest pozbyć się dolegliwości i je trwale wyleczyć. Odpowiednie oddziaływanie rehabilitacyjne jest jednak w stanie w znaczący sposób zmniejszyć ich odczuwanie.
Do zabiegów leczniczych w chorobie zwyrodnieniowej szyi zaliczamy:
  • masaż mięśni szyi, karku, okolicy ramion i strefy między łopatkami – usuwający nadmierne napięcie mięśni;
  • ćwiczenia rozluźniające mięśni szyi i obręczy barkowej;
  • ćwiczenia wzmacniające, nakierowane na odpowiednie ustawienie szyi i ramion oraz odwrócenie dysbalansu mięśniowego (nieodpowiedniego napięcia między grupą przednią i tylną mięśni szyi i karku).

 

Fizykoterapia zwyrodnienia kręgosłupa szyjnego


Fizykoterapeutyczne leczenie zwyrodnienia kręgosłupa szyjnego obejmuje:
  • nagrzewanie lampą sollux – filtr czerwony (rozgrzewający) można stosować jedynie kiedy mamy pewność, iż nie toczy się aktualnie w tej okolicy stan zapalny. Jeśli mamy do czynienia z ostrym stanem zapalnym, stosujemy filtr niebieski, mający działanie przeciwbólowe i przeciwzapalne;
  • krioterapia miejscowa – działanie znieczulające, przeciwzapalne, przekrwienne i odżywcze;
  • zabiegi falą uderzeniową na punkty spustowe (bolesne);
  • zabiegi z zakresu prądolecznictwa – diadynamik (prądy DD), Trabert, TENS, jonoforeza z lekiem przeciwbólowym i przeciwzapalnym.
W uzasadnionych przypadkach, stanach ostrych z unieruchomieniem szyi poprzez bardzo napięte mięśnie (obrona mięśniowa) czasami stosuje się unieruchomienie odcinka szyjnego kołnierzem. Nie należy jednak nadużywać jego stosowania ze względu na dość szybkie osłabienie oraz zaniki mięśni szyi. Kołnierz powinien być stosowany jedynie w celu stabilizacji i ulgi w ostrym bólu (nie należy wówczas zapominać o ćwiczeniach wzmacniających).
Bardzo dobre efekty terapeutyczne przynosi także leczenie wspomagające w postaci kinesiotapingu, czyli taśm naklejanych na okolice szyi i obręczy kończyny górnej w odpowiedni sposób, mające na celu stabilizację, odciążenie przeciążonych mięśni i przywrócenie odpowiedniego ich napięcia podczas wykonywania pracy czy czynności dnia codziennego.

 

Jak zapobiegać zwyrodnieniom i bólowi kręgosłupa szyjnego?


Niezwykle ważne dla profilaktyki zwyrodnienia kręgosłupa szyjnego jest:
  • przyjmowanie odpowiedniej pozycji w trakcie pracy siedzącej (krzesło z podłokietnikami, właściwa pozycja wyprostowana, kolana i biodra zgięte po kątem 90 stopni, pod stopami lekkie podniesienie, poduszka pod odcinkiem lędźwiowym lub wyprofilowanie krzesła do pracy w tym miejscu – co w efekcie pozwala na odpowiednie ustawienie kręgosłupa piersiowego i szyjnego);
  • właściwa wysokość i odległość monitora komputera do pracy, ustawionego najlepiej w linii wzroku na wprost przed głową (nie za wysoko i nie za nisko);
  • robienie sobie przerw podczas długotrwałego siedzenia przed monitorem i wykonanie w tym czasie paru ćwiczeń rozluźniających i relaksujących szyi i obręczy barkowej;
  • zaopatrzenie się w specjalny rogalik pod szyję, który odciąża mięśnie, podtrzymuje głowę podczas podróży, zapewnia odpowiednią wysokość zagłówka fotela dla ochrony szyi;
  • właściwa poduszka do spania, najlepiej tzw. ortopedyczna, z odpowiednim wyprofilowaniem, która w początkowym okresie stosowania jest zwykle odrzucana przez pacjentów (należy jednak pamiętać, iż kręgosłup wymaga trochę czasu na przystosowanie się do takiej poduszki, więc nie należy zbyt szybko z niej rezygnować);
  • odpowiednia pozycja podczas czytania – książka powinna być umieszczona na podwyższeniu, pod kątem, aby dbać o ustawienie szyi, nie pochylać się nadmiernie;
  • okresowa kontrola ostrości wzroku, gdyż źle dobrana korekcja, powoduje nieprawidłowe ustawienie szyi do przodu.

Kręgosłup szyjny – skutki przeciążenia kręgów szyjnych

Kręgosłup szyjny pełni w naszym organizmie niezwykle ważną funkcję. To od niego zależy bowiem sprawność naszych zmysłów. Z wiekiem kręgosłup szyjny ulega zwyrodnieniom, które mogą powodować m.in. ból głowy, drętwienie karku czy zawroty głowy.


Ta delikatna konstrukcje łącząca głowę z klatka piersiowa tworzy siedem kręgów, które układają się w łuk lekko wygięty do przodu. Są one mniejsze niż pozostałe kręgi kręgosłupa, ale pełnią bardzo ważną rolę. Od nich zależy m.in. sprawność zmysłów, np. równowagi, wzroku. Pierwszy – szczytowy – podtrzymuje czaszkę, drugi – obrotowy – umożliwia poruszanie głową w górę, w dół i na boki.

Przyczyny zmian zwyrodnieniowych kręgosłupa szyjnego

Kręgosłup szyjny, podobnie jak inne jego odcinki, z wiekiem ulega zwyrodnieniom. Wynikające z tego dolegliwości możesz odczuwać jako niedomaganie serca, oczu, mózgu, a nawet postępujący paraliż. Dlaczego? Przez wąskie otwory w kręgach szyjnych przebiegają wszystkie najważniejsze nerwy. Jeśli są uciskane przez zniekształcone kręgi, takie odnosisz wrażenie. Na zmiany zwyrodnieniowe i mikrourazy najbardziej narażony jest 3., 4., 5. i 6. kręg kręgosłupa szyjnego. Kręgowi 3. szczególnie szkodzi siedzenie z pochyloną głową. Dla wszystkich zabójcza jest adrenalina, która wydziela się w dużych ilościach, kiedy przeciążymy mięśnie, np. siedząc kilka godzin w jednej pozycji. Pod jej wpływem mięśnie mocno się naprężają, a to szkodzi kręgom. Początkowo zmiany zwyrodnieniowe obejmują przestrzeń miedzy 5. a 6. kręgiem szyjnym. Zniekształcenie wszystkich krążków międzykręgowych to spondyloza. Pierwsze stadium odczuwasz jako małą elastyczność szyi, z czasem pojawia się silny ból mięśni w okolicy karku. Następnie spłaszczone krążki międzykręgowe coraz mocniej uciskają na nerwy, co jest przyczyną nie tylko silnego bólu, ale też czasowego niedowładu ręki. Dyski mogą także naciskać na naczynia krwionośne i powodować niedokrwienie mózgu.

 
Ważne
Ważne
Jak chronić kręgosłup szyjny
Krzesło przy biurku powinno mieć regulowaną wysokość i boczne podpórki, na których można porządnie się wesprzeć, odciążając cały kręgosłup. Całe stopy muszą dotykać podłogi, siedzisko nie może uciskać uda i kolan.Siedząc przy stole czy biurku, nie pochylaj się zbytnio do przodu, nie wyciągaj przed siebie głowy. Ekran monitora umieść na wprost, na wysokości oczu, by patrzeniem w bok nie obciążać mięśni szyi, ramion.Podczas długiej podróży samochodem zakładaj na szyję poduszkę-rogalik z miękkiej gąbki, która podtrzyma głowę.Zapinaj pasy bezpieczeństwa i na odpowiedniej dla twojego wzrostu wysokości ustaw zagłówek.Wybierz dla siebie poduszkę ortopedyczno-korekcyjną, która podtrzymuje szyję.Nie śpij na siedząco. Jeśli musisz spać na wysokiej poduszce, drugą włóż pod kolana. Podczas rozmowy nie podtrzymuj barkiem słuchawki telefonicznej.

Bóle głowy mogą być skutkiem zmian w kręgosłupie szyjnym

Te, które pojawiają się z tyłu głowy, w tzw. części potylicznej, są łączone z wysokim ciśnieniem krwi. Często jednak jest to skutek zmian w kręgosłupie szyjnym. Ból pochodzący od kręgosłupa szyjnego nasila się przy odchyleniu głowy w przód lub do tyłu. Znalezienie przyczyny dolegliwości jest trudne, zwłaszcza gdy boli połowa głowy, a ból przemieszcza się od czoła w kierunku pleców. Jest wtedy mylony z migreną. Jeszcze trudniej postawić diagnozę, gdy występują bóle twarzy i drętwienie skóry (charakterystyczne dla zapalenia nerwu trójdzielnego) lub uczucie dławienia w gardle (zdarzające się także przy zawale serca). Zanim takie dolegliwości zostaną przypisane zwyrodnieniom lub przeciążeniom szyjnego kręgosłupa, bywają leczone jako schorzenia mózgowia, zatok, ucha środkowego, serca, a nawet jako... zatrucia pokarmowe. 
Co robić?
Obserwuj organizm, by podczas wizyty u lekarza dokładnie opisać sytuacje, w których pojawia się silniejszy ból. Nie nadużywaj środków przeciwbólowych, by nie zaciemnić obrazu dolegliwości.

Drętwienie rąk może wynikać ze zmian zwyrodnieniowych

Bolesne drętwienie ręki, ramienia, które promieniuje aż do barku, to również skutek zmian zwyrodnieniowych w szyjnym odcinku kręgosłupa, a zwłaszcza 7. kręgu. Gdy tzw. rwa ramienna rozwinie się na dobre, tracimy pewność chwytu, nie możemy wykonać precyzyjnych ruchów palcami. Powodem jest ucisk, jaki zmiany zwyrodnieniowe (osteofity) wywierają na splot nerwów odpowiadających za sprawność rąk, a wychodzących przez otwory międzykręgowe właśnie z szyjnego odcinka kręgosłupa. Ulgę przynoszą środki przeciwbólowe. Skuteczne, aczkolwiek niepozbawione wad (osłabianie mięśni szyi), jest noszenie miękkiego kołnierza ortopedycznego. Dobrze tez brać magnez z witaminą B6 i stosować zimne okłady. Bolesne miejsca należy smarować maścią przeciwzapalną lub olejkiem lawendowym, który rozluźnia mięśnie.



Ból karku może być spowodowany przeciążeniem mięśni szyi

Długa jazda samochodem, wyziębienie organizmu, silny stres, a nawet zmęczenie mogą być powodem ostrego bólu karku i ograniczenia poruszania głowa. To tzw. kręcz szyi. Bywa, że głowa zostaje unieruchomiona w nienaturalnej pozycji, za co odpowiadają przeciążone mięśnie szyi. Unieruchamiając szyję, organizm broni się przed dodatkowym drażnieniem receptorów bólowych i włókien nerwowych. O kierunku skręcenia głowy decyduje sam organizm, wybierając taką pozycję, w której mięśnie będą jak najmniej obciążone.
Co robić? Zrób ciepły okład na cały kark lub wetrzyj maść przeciwbólową. Śpij na profilowanej poduszce podtrzymującej szyję lub na wałku zrobionym z ręcznika. Jeżeli po trzech dniach nie odczujesz ulgi, idź do lekarza. Być może potrzebne będą leki zmniejszające napięcie mięśni. Lekarze przypuszczają, ze kręcz szyi może wynikać z niedoboru magnezu i witamin z grupy B. Przy nawracających bólach warto je zażywać regularnie.

Zawroty i omdlenia mogą być wynikiem zaburzeń przepływu krwi przez tętnice kręgowe

Są przypisywane schorzeniom układu krwionośnego. Ale takie omdlenia i zawroty mogą również być skutkiem upośledzenia przepływu krwi przez tzw. tętnice kręgowe, które w wąskich kanałach kostnych są przygniatane przez wyrostki zwyrodniałych kości. U osób z rozwiniętą miażdżycą nawet niewielkie lub chwilowe ograniczenie dopływu krwi do mózgu kończy się zawrotami głowy lub omdleniem.
Co robić? Badanie dopplerowskie pokaże przepływ krwi przez tętnice szyjne. Wykonuje się je w fizjologicznym ułożeniu głowy i mocnym skręceniu w lewo lub w prawo.


http://www.poradnikzdrowie.pl/zdrowie/kregoslup/kregoslup-szyjny-skutki-przeciazenia-kregow-szyjnych_36293.html